ODTÜ'de bir grup fizikçi tarafından, evrendeki en yoğun cisimlerden olan SXP 1062 isimli çift yıldız sisteminde yer alan nötron yıldızının 18 dakika olan dönme periyodunda büyük bir kaymanın varlığı keşfedildi. Bilim dünyasında büyük heyecan yaratan ve literatüre giren bu keşif ile çift yıldızın hem periyodu hem de yıldız içindeki yoğun maddeye ilişkin şifreler çözülmüş oldu.

ODTÜ Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Altan Baykal, AA muhabirine yaptığı açıklamada, yakıtları tükenen yüksek kütleli yıldızların büyük bir patlama yaptığını ve bu sırada yeni bir gök cisminin oluştuğunu anlattı.

Bu cismin, bir beyaz cüce, nötron yıldızı veya kara delik olabileceğini belirten Baykal, bu şekilde oluşan nötron yıldızlarının çok güçlü manyetik alanlarının bulunduğunu ifade etti.

Gözlemsel olarak ilk defa 1968 yılında keşfedilen nötron yıldızlarının yaklaşık 10 kilometre çapında olduğunu ve 1 kilometreden daha ince olan kabuklarının altında süperakışkan bir sıvının bulunduğunu dile getiren Baykal, ODTÜ'de X-ışını uyduları tarafından gözlenmiş arşiv verilerini kullanarak bir tür nötron yıldızı ile ilgili analizler yaptıklarını bildirdi.

Üç yıl süren gözlemler sonucunda bir çift yıldız sistemindeki bir bileşen olan SXP 1062 isimli nötron yıldızının yörünge periyodunu bulduklarını belirten Baykal, "Gözlemlerimiz sonucu bu nötron yıldızının yörünge periyodunu 656 gün olarak bulduk. Zamanlama analizlerinde 18 dakika olan kaynağın dönme periyodunda büyük bir kayma gördük." bilgisini paylaştı.

"İLK DEFA KEŞFETMİŞ OLDUK"

Daha önce bilim literatüründe, dönme periyodunda kayma gösteren bu yıldızların tek başına nötron yıldızları oldukları bilgisinin bulunduğunu aktaran Baykal, şu bilgileri aktardı:

"Ama yaptığımız analizlerde, çift yıldızlardaki nötron yıldızlarından birinde ilk defa İngilizce'de 'glitch' denilen bir kaymayı tespit etmiş olduk. Astronomide X-ışını salan çift yıldızlar, 1973'ten beri uydularla gözleniyor. Bu tarihten bu yana ilk defa ODTÜ ekibi olarak bizler, çift yıldız sistemindeki bir kaynağın kendi etrafında dönme periyodunda büyük bir kayma keşfetmiş olduk. Bu kayma, laboratuvar ortamında gözlenemeyen yıldızın içindeki yoğun maddenin kabuğu ile etkileşmesinden kaynaklanıyor. Bunu deprem gibi düşünebiliriz ancak bu yıldızda olduğu gibi zaman periyodunda ani bir kayma meydana geliyor."

Dünya genelinde astronomide bilim insanlarının nötron yıldızlarına ilişkin pek çok keşif peşinde olduklarını vurgulayan Baykal, nötron yıldızının merkezinden gelen bu kaymanın daha önce bilim dünyasında sır olduğunu bildirdi.

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TAI/TUSAŞ) Airbus S.A.S'ın tek koridorlu uçağı A320Neo’nun Pratt and Whitney (PW) motor kabuğu tasarım ve üretim ihalesini kazandı.

TAI'den yapılan açıklamaya göre, TAI, Alman- Fransız ortaklığı olan Airbus'un iki motor seçeneğine sahip olan A320Neo’ların PW P1100G-JM jet motorlu uçakları için motor kabuğunu tasarlayacak. TAI, platform ömrü boyunca ve tek kaynak olarak üretime devam edecek.

TAI'nin tasarlayıp, üreteceği PW motor kabuğu, uçak motorlarını dış etkenlerden koruyacak, motor üzerindeki hava direncini azaltacak ve uçağın aerodinamik veriminin artırılmasını sağlayacak.

Açıklamada ayrıca, TAI'nın Türk ekonomisine katkıda bulunmaya devam ettiği belirtilerek, bugüne kadar Kahramankazan’daki tesislerinde, Airbus A350 XWB kanatçıklarının tasarım ve üretimine, Airbus A330 dümenleri ile Airbus A320 uçaklarının 18 ve 19 numaralı arka panellerinin ve arka gövdelerinin üretimine başarıyla devam ettiği ifade edildi.

Savunma sanayisindeki faaliyetleriyle öne çıkan HAVELSAN, bu kez sağlık sektörüne yönelik geliştirdiği çözümle bir ihracat başarısına imza attı.

Yazılım yoğun sistem alanlarında faaliyet gösteren HAVELSAN'ın, savunma sanayisine yönelik geliştirdiği hava savunma, deniz savaş, simülasyon ve eğitim sistemleriyle anayurt güvenliği çözümleri, başta güvenlik güçleri olmak üzere, dost ve müttefik ülkeler tarafından kullanılıyor.

Şirket, askeri alanda elde ettiği deneyim ve yeteneklerle enerji, sağlık gibi sivil alandaki ihtiyaçlara da çözüm üretiyor.

Bu çabaların bir parçası olarak hayata geçirilen ve olgunluk düzeyine ulaşan Hastane Bilgi Yönetim Sistemi, yurt dışında talep görmeye başladı.

Pakistan'ın Pencap eyaletinde modern teknolojilerle inşa edilen Pakistan Böbrek ve Karaciğer Araştırma Enstitüsü'nün (Pakistan Kidney&Liver Institute-PKLI) ihtiyacı olan tam entegre Hastane Bilgi Yönetim Sistemi için HAVELSAN'ın çözümü tercih edildi.

HAVELSAN, söz konusu sistemin sağlanması, işletilmesi, bakım ve destek hizmetlerinin verilmesi projesinde, sağlık bilişimindeki deneyim ve teknoloji geliştirme yeteneğini uluslararası proje gerçekleştirme deneyimiyle birleştirerek, yeni ve nitelikli bir projeyi hayata geçirecek.

Şirket, Pakistan'ın e-sağlık yol haritası için çok önemli görülen ve referans proje olarak değerlendirilen PKLI Projesi'yle iş ekosistemi paydaşlarından da istifade ederek, sağlık bilişimi deneyimini dost ve kardeş ülke için kullanacak.

PKLI Projesi sözleşme kabul metni, Pakistan-Türkiye iş birliğinin güçlü bir göstergesi olarak Pencap Eyaleti Başbakanı Muhammed Şehbaz Şerif'in de katıldığı törenle Pencap Altyapı Geliştirme Otoritesi (Infrastructure Development Authority Punjab-IDAP) Üst Yöneticisi Mücahit Şerdil ve HAVELSAN Temsilcisi Zeynep Arzu Çelik tarafından imzalandı.

Projeyle HAVELSAN tarafından geliştirilen Hastane Bilgi Yönetim Sistemi'nin ilk ihracatı Pakistan'a gerçekleştirilecek.

HASTANELERİN SİNİR SİSTEMİ

HAVELSAN tarafından geliştirilen Hastane Bilgi Yönetim Sistemi hastanelerin sinir sistemlerini oluşturuyor ve bu tesislerin sürekli, neredeyse gerçek zamanlı izlenebilmesini ve yönetilebilmesini sağlıyor.

Hastanelerin hem idari hem tıbbi ve hem de yönetimsel/organizasyonel anlamda omurgası olarak yorumlanabilecek hastane bilgi sistemleri, hasta kayıt kabul, taburcu ve transfer işlemleri, malzeme yönetim sistemleri, finansal bilgi sistemi, insan kaynakları bilgi sistemleri, laboratuvar bilgi sistemleri, radyoloji bilgi sistemi, eczane bilgi sistemi, hemşirelik uygulamaları gibi süreçlerden oluşuyor.

HAVELSAN tarafından geliştirilen ve askeri hastanede kullanılan HAVELSAN Hastane Bilgi Yönetim Sistemi ürünü, günümüz sağlık işletmeleri gereksinimlerine en üst düzeyde cevap verebiliyor.

Sistem, yüksek teknolojisi, güvenilir, esnek, yönetilebilir, hızlı ve kolay kullanımlı yapısıyla ulusal ve uluslararası sağlık işletmeleri için önemli bir çözüm seçeneği sunuyor.

Türkiye'de bu yıldan başlayarak 25 yıl sağlık hizmetleri vermeye yönelik bir model olan "entegre sağlık kampüsleri" projelerinin ilk uygulamalarında da HAVELSAN sisteminin kullanılması bekleniyor.

Fransa Meclisinde mayısta kabul edilen ve kamuoyunda photoshop yasağı olarak bilinen, ticari amaçlı tüm fotoğraflarda uygulanan rötuşların tüketiciye bir not ile bildirilmesi uygulaması başladı.

Düzenlemeye göre, ticari amaçlı herhangi bir katalog, ilan, gazete veya dergide yer alan fotoğraflarda rötuş amaçlı yapılan her türlü müdahale ve değişiklik, bir uyarı notu ile tüketiciye bildirilecek. Uygulama özellikle moda, reklam ve pazarlama sektörlerini hedef alıyor. Buna göre, ilanlarda kullanılan insan figürü ve silüetinde yapılacak her türlü değişiklik, tüketiciye bildirilecek.

Düzenlemenin insan yüzünü kapsamadığı belirtildi.

Uygulamanın, moda dünyasına yönelik daha önce çıkarılan sıfır beden ve anoraksiya karşıtı "manken yasasının" bir devamı olduğu belirtilirken, ihlali durumunda 3 bin 700 avrodan başlayan ve onbinlerce avroya ulaşan cezaların uygulanacağı kaydedildi.

Fotoğraf ajansı Getty Images, internet üzerindeki fotoğraf bankasından, zayıflama veya bedenin belirli bölgelerini büyütme amacıyla rötuş uygulanmış fotoğrafları kaldıracağını açıklamıştı.