“Türkiye Kırım Tatarlarına desteğini sürdürecek”

TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Hırvatistan'ın Başkenti Zagreb'de düzenlenen Uluslararası Kırım Platformu I. Parlamenter Zirvesi'nde Genel Kurul'a hitap etti.

TBMM Başkanı Şentop, burada yaptığı konuşmada, "Kırım Platformu'nun parlamento ayağının bu zirveyle birlikte işler hale gelmesinin, Kırım konusunda vermek istediğimiz mesajın kuvvetlenmesini ve çabalarımızın pekiştirilmesini sağlayacağına inanıyor, ev sahipliği için Hırvatistan'a teşekkür ediyorum." diye konuştu.

Türkiye'nin, Kırım Platformu'nun teşkilini en başından beri desteklediğini, geçen sene ağustos ayında düzenlenen Kuruluş Zirvesi'nin ardından bu yılki çevrim içi zirveye de en üst düzeyli katılım sağladığını hatırlatan Şentop, "Bu yaklaşımın temelinde Türkiye'nin, Kırım ve ilhak altındaki diğer bölgeler dahil Ukrayna'nın toprak bütünlüğüne sarsılmaz desteği yatmaktadır." ifadelerini kullandı.

Kırım'ın, Kırım Tatar Türklerinin anavatanı olduğunu vurgulayan Şentop, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Konu, stratejik, tarihi ve ekonomik boyutu bir kenara, bizim için bu yanıyla da önem arz etmektedir. Zira, Kırım Tatarları da diğer tüm halklar gibi kendi yurtlarında hür ve güvenli bir şekilde yaşamayı hak etmektedir. Türkiye, Kırım'ın ilhakını tanımamıştır, tanımayacaktır. Ukrayna'ya ve Kırım Tatarlarına gerek ikili gerekse çok taraflı platformlarda desteğini sürdürecektir. BM'de her yıl ele alınan Kırım konulu tasarılara ortak sunucu olmamız bunun en somut göstergelerinden biridir. Ancak bildiğiniz üzere, BM önündeki hiçbir ciddi soruna çözüm bulamadığı gibi mevcut soruna da çözüm geliştiremiyor. Bu durum Türkiye olarak her zaman ve her zeminde 'Dünya beşten büyüktür' ifadesiyle vurguladığımız uluslararası kuruluşlardaki reform ihtiyacının da açık bir göstergesidir. Diğer yandan, başta Kırım Tatar Milli Meclisi Başkan Yardımcısı Neriman Celal olmak üzere Kırım'da özgürlüklerinden mahrum edilen tüm soydaşlarımızın durumu da yakından takip ettiğimiz konular arasındadır. Adı geçenlerin en kısa zamanda serbest bırakılmalarını temenni ediyoruz.

Platformun, parlamentolar arasında tesis edeceği iş birliği sayesinde, büyük önem verdiğimiz bu konularda dünya kamuoyunda farkındalık oluşturması mümkün olabilecektir. Bugün kabul edilecek Ortak Bildiriyi de desteklemek suretiyle, Türkiye Büyük Millet Meclisi olarak Platform çatısı altında yürütülecek çalışmalara katkıda bulunmaya hazır olduğumuzu beyan etmek isterim."

Ukrayna'daki savaşın Rusya tarafından 30 Eylül'de alınan ilhak kararıyla yeni bir aşamaya geçtiğini dile getiren Şentop, "Türkiye, Kırım'da olduğu gibi Donetsk, Luhansk, Zaporijya ve Herson'un ilhakını da tanımamaktadır. Bu tasarruflar, bizim nezdimizde yok hükmündedir. Uluslararası hukuka aykırı bu adımları reddettiğimizi bu vesileyle de kayda geçirmek isterim." dedi.

TBMM Başkanı Şentop, 24 Şubat'tan bu yana devam eden savaşta on binlerce Ukraynalının hayatını kaybettiğini, milyonlarca insanın yerlerinden olduğunu ve Ukrayna'nın pek çok şehrinin ciddi yıkıma uğradığını anlatarak, "Savaş en çok bölgemizi etkilemektedir. Bununla birlikte, savaşın küresel faturası da her geçen gün ağırlaşmaktadır. Her zaman vurguladığımız üzere, bu savaşın kazananı olmayacaktır." değerlendirmesinde bulundu.

Türkiye'nin bir yandan savaşın başından beri Ukrayna'ya maddi manevi her türlü desteği sağlarken bir yandan da çatışmaların Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü temel alan adil bir barışla bir an evvel sona erdirilmesini arzuladığını kaydeden Şentop, "Ukrayna'nın haklı mücadelesini desteklerken, diplomasinin günah keçisi yapılmaması, şartlar elverdiğinde bu çatışmanın diplomasiyle sonlandırılmasına hazır olunması çağrısında bulunuyoruz. Müzakere, taviz vermek demek değildir. Sahadaki kazanımları masada avantaja çevirmek mümkündür. Sayın Cumhurbaşkanı'mızın da her vesileyle söyledikleri üzere, bu yolda Türkiye olarak arabuluculuk yapma girişimlerimizi sürdüreceğiz." diye konuştu.

 Hukuka, uluslararası hukuka riayete bir kez daha dikkati çeken Şentop, şu ifadeleri kullandı:

"Uluslararası hukuk kendini güçlü hisseden devletlerin delip geçtiği, güçsüz devletlerin ise uymaya mecbur olduğu bir örümcek ağı değildir. Eğer kendini güçlü sanan devletler, kendi çıkarları için başka ülkeleri ve halkları ateşe atmaktan, dünyayı kan ve gözyaşına boğmaktan kaçınmıyorlarsa ortada uluslararası hukuk kalmaz. Herkes gücü yettiği kadar hukuku ihlal etmeyi kendisi için bir hak olarak görmeye başlar. Dünya barışı ve uluslararası güvenlik hukukla, hukuka saygı ve riayetle, adil bir uluslararası düzenle mümkündür. Devletlerin egemen eşitliğine dayanan, insanı esas alan yeni bir anlayış mümkündür ve dünya barışı için elzemdir. Yegane çıkış yolu da budur."

Kırım Platformu olarak parlamentolar düzeyindeki bu toplantının düzenlenmesinde emeği geçenlere takdirlerini sunan Şentop, "Kırım'ın haklı davasının er geç amacına ulaşacağına olan inancımla tüm katılımcılara teşekkür ediyorum." dedi.

Zirveden notlar 

Hırvatistan’ın başkenti Zagreb, Uluslararası Kırım Platformu I. Parlamenter Zirvesi'ne ev sahipliği yaptı.

Zirvenin açılışına video konferansla katılan Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy, her şeyin Rusya'nın 2014'teki Kırım ilhakı ile başladığına dikkati çekerek "Ruslar işkence yapıyor, kadınları, çocukları, ihtiyarları öldürüyor." dedi.

Kırım'ın 9 yıldır işgal altında olduğunu ifade eden Zelenskiy, "Ruslar din özgürlüğüne karşı çıkıyor, dini ve etnik temizlik yapıyorlar. Azınlıksanız suçlusunuz. İnsanlar bu şekilde 9 yıldır yaşamaya çalışıyor. Ukrayna bayrağının Kırım'da dalgalanması, normale dönmekle eş değer." diye konuştu.

Zelenskiy, savaştan zaferle çıktıklarında tüm Ukrayna'yı yeni baştan yapacaklarına işaret ederek "Üç şeye ihtiyacımız var; askeri destek, Rusya'ya yaptırım ve toprak bütünlüğü. Bunlar için bize yardım edin. Kırım'ın normal hayata dönmesi lazım." ifadelerini kullandı.

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi de zirvenin açılışında yaptığı konuşmada, Rusya'nın insan haklarına aykırı davrandığını belirterek "Kırım, Ukrayna'dır. Bu, demokrasiye bir saldırıdır. Sekiz aydır Ukrayna'ya sebepsiz bir saldırı yapılıyor. Bu, bir korku kampanyasıdır. Askerler yollarda insanları öldürüyor." değerlendirmesini yaptı.

Rusya'nın "savaş suçu" işlediğini savunan Pelosi, "ABD Başkanı Joe Biden desteğini ve sonuna kadar Ukrayna'nın yanında olacağımızı iletti. Hak ve özgürlükleri için mücadele edenlerin yanındayız." dedi.

Hırvatistan Başbakanı Andrej Plenkovic ise Ukrayna halkının özgürlük mücadelesinde güçlü ve sağlam bir duruş sergilediğini söyleyerek şöyle devam etti:

"İlk söylemek istediğim şey Kırım, Ukrayna'dır, Donetsk ve Luhansk da Ukrayna'dır. Ukrayna uzun bir mücadelenin sonunda toprak bütünlüğünü kazanacaktır."

Ukrayna Meclis Başkanı Ruslan Stefanchuk da ülkesinin tarihinin en kara günlerini yaşadığını ifade ederek "Ukrayna'da çocuklarımızı öldürüyorlar. Binlerce insanımız öldürüldü. Gıda krizi yaşıyoruz. Nükleer saldırılarla tehdit ediliyoruz. Bu saldırıyı durdurabilmek için ortak mücadeleye ihtiyacımız var." değerlendirmesinde bulundu.

Hırvatistan Meclis Başkanı Gordan Jandrokovic ise Rusya'nın tüm gücüyle Ukrayna'ya saldırdığını belirterek "Putin, (Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin) medeniyet karşıtı bir süreç başlattı. Ukrayna halkının gücü takdire şayan." diye konuştu.

Bu çatışmada ne tarafta durulacağı noktasında kimsenin ikilem yaşamaması gerektiğine işaret eden Jandrokovic, şunları kaydetti:

"Rusya, umutsuzluk belirtileri gösteriyor. Tüm dünya Ukrayna halkının kahramanlığını izliyor. Zafere kadar Ukrayna'ya desteğimizi devam ettirelim. Yaşasın Ukrayna."

Kırım Platformu çerçevesinde Ukrayna bu sene 24-25 Ekim'de ilk kez Kırım Platformu Parlamenterler Zirvesi düzenlerken ülke savaş durumunda olduğu için zirveye Hırvatistan ev sahipliği yapıyor.

Zirveye 47 ülkeden katılım sağlandığı ifade edilirken TBMM Başkanı Mustafa Şentop'un da yer aldığı zirveye NATO ve Avrupa Birliği (AB) yetkilileriyle Avusturya, Belçika, Almanya, İrlanda, Norveç, Karadağ, Polonya, Slovenya, Romanya, İsveç ve İsviçre gibi ülkelerin meclis başkanları katılıyor.