Gorbaçov, soğuk savaşın sona ermesinde ve Berlin Duvarı'nın yıkılmasında kritik rol oynadı. 1990'da başarılı liderliği ve dünyanın gelişmesine katkılarından dolayı Nobel Barış Ödülü'ne layık görüldü.
Boris Yeltsin'in Sovyetler Birliği içindeki Rusya Cumhuriyeti'nin lideri seçilmesinin ardından Gorbaçov'un en büyük siyasi rakibi haline dönüşmesi ve aralarında yaşanan yetki paylaşımı sorunu alevlenmeye başladı.
1991'de Gorbaçov ailesiyle Kırım'da tatildeyken aşırı sertlik yanlısı komünistler ve ordu, kendisine karşı darbe girişiminde bulundu.
Boris Yeltsin'in direnişi sayesinde darbe girişimi başarıya ulaşamadı. Yeltsin, Rus halkının gözünde kahraman haline geldi.