Online satış pazarı büyüdükçe rekabet kızışıyor

Trendyol, Hepsiburada, Gittigidiyor ve n11 gibi sitelerin domine ettiği Türkiye e-ticaret pazarı büyüdükçe rekabet de kızışıyor. Son olarak Amazon, Hanzade Doğan'ın sahibi olduğu Hepsiburada'yı satın almaktan vazgeçmiş bunun üzerine Amazon Türkiye pazarına kendisi girmişti.

2021 yılı ilk 6 ayı itibarıyla Türkiye e-ticaret hacmi bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 75.6’lık artışla 161 milyar TL olarak gerçekleşti. 2021 yıl sonu beklentisi ise 400 Milyar TL. E-ticaret hacmi 2020 yılında 2019 yılına göre yüzde 66 artış göstererek 136 milyar liradan 226,2 milyar liraya yükselmişti. 2020 yılında elektronik ticaret yoluyla gerçekleşen alışverişlerin yüzde 35’ini İstanbul, yüzde 11’ini Ankara, yüzde 6’sını İzmir'de yaşayan vatandaşlar gerçekleştirdi. Bu illeri yüzde 3 ile Bursa ve Antalya takip etti. 

 Yatırımlar devam ediyor

Türkiye'nin en büyük e-ticaret platformlarından Trendyol geçtiğimiz aylarda, 1,5 milyar dolarlık daha yatırım topladı. Trendyol, Türkiye'nin "decacorn" unvanına sahip ilk teknoloji şirketi oldu. Decacorn, kuruluşundan kısa bir süre sonra değeri 10 milyar doları aşan görece yeni şirketler için kullanılan bir finansal terim. Yeni yatırımlarla Trendyol’un değeri 16,5 milyar dolara  ulaştı. 

ABD'nin önde gelen yatırım fonlarından General Atlantic ve Japonya merkezli SoftBankVision Fund 2 liderliğinde gerçekleşen 1,5 Milyar TL’lik yeni yatırım turunda Berlin merkezli Princeville Capital, Birleşik Arap Emirlikleri'nden ADQ ve Katar Yatırım Otoritesi katıldı. Trendyol'un mevcut yatırımcısı Çinli Alibaba da bu yılın başlarında şirkete 350 milyon dolarlık ek yatırım yapmıştı.

Türkiye’de faaliyet gösteren bir diğer e-ticaret şirketi Hepsiburada ise geçtiğimiz aylarda halka arzdan elde edilen 500 milyon doları şirkete fon olarak kaydetmişti. 

Pandeminin de etkisiyle büyük bır sıçrama yaşayan e-ticaret sektöründe pasta büyüdükçe, oyuncular pazarda dönüşüm oranı veya kullanıcı kazanımı arttırmak için farklı pazarlama stratejilerine odaklanıyor.

Ticari alanda rekabet sürerken; eski CHP milletvekili ve eski Rekabet Kurumu Başkanı, T24 yazarı Aydın Ayaydın Trendyol hakkında yazılar kaleme aldı. Trendyol bu yazılarla ilgili Ayaydın hakkında suç duyurusunda bulundu. Akabinde T24 konuyla ilgili bir tekzip metni yayınladı. 

Köşesinde uzun süredir konu ile ilgili yazılar yazan Aydın Ayaydın, İstanbul Ticaret Odası'nın 19 Ekim 2021 tarihli Ticaret Sicil Gazetesi kayıtlarına göre Doğan Holding’e ait Milta Turizm İşletmeleri (Bilinen kısa adıyla Milta Turizm)'de Yönetim Kurulu Başkan Vekili olarak görev alıyor. 

Aydın Ayaydın'ın, Aydın Doğan'ın kızı Hanzade Doğan'ın sahibi olduğu Hepsiburada'nın en güçlü rakibi olan Trendyol hakkında yazılar kalem alması ise büyük bir ticari rekabetin yaşandığı sektörde etik tartışmalarına neden oldu.

Sosyal medyaya sıçrayan tartışmada son olarak Gazeteci Seher Yaşayacak; eski CHP eski milletvekili ve yeni T24 yazarı Aydın Ayaydın’ın Rekabet Kurulu Başkanı olduğu 1997 yılında Milta Turizm ile ilgili verdiği kararın metnini sosyal medya hesabından paylaştı. Yaşayacak; "kararda imzası olan Ayaydın'ın bugün Doğan Holding'in Milta'sında ikinci adam konumunda olması etik mi" diye yazdı.

E-ticarette rekabet gitgide kızışıyor, bakalım farklı cephelerde önümüzdeki günlerde neler olacak.

TÜRKİYE E-TİCARET SEKTÖRÜNÜN 2021 HEDEFİ 400 MİLYAR TL

Dünya genelinde yaşanılan pandeminin en büyük değişim yarattığı sektör e-ticaret sektörü oldu.

Alışveriş alışkanlıkları yönünü dijitale çevirdi. Arz ve talepte yaşanan bu artış daha önce fiziki satış yapan birçok markayı online satış yapmaya yöneltti. Bu sebeple daha önce dijitalleşmeyen birçok marka e-ticaret sektörüne adım attı. Yeni farklı iş modelleri geliştirerek e-ticaret pazarına giriş yaptı. Pandemi öncesinde faaliyette olan E-ticaret grupları ise çok önemli sıçramalar yaşadı.

Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği (ETİD), 2020 yılının e-ticaret verilerini açıkladı. ETİD verilerine göre; koronavirüs salgının da etkisiyle, 2020 yılında online alışveriş harcamaları geçen yıla göre yüzde 85 büyüdü. Rekor büyüme yaşayan e-ticaret sektörünün 2021 hedefi ise yüzde 400 milyar TL.

ONLINE ALIŞVERİŞİN LİDERİ MARKET SEKTÖRÜ

E-ticaretin büyük bir artış gösterdiği 2020 verilerini değerlendiren ETİD Yönetim Kurulu Başkanı Emre Ekmekçi, "Pandeminin etkisiyle 2020'de sektör rekora imza atarak, yüzde 85 oranında büyüdü. E-ticaret sektörünün yılı 250 milyar TL hacimle kapatmasını bekliyoruz. Pandemi tedbirleri kapsamında vatandaşların alışveriş davranışları değişerek online alışverişe ve online işlemlere geçişi hızlanarak artış gösterdi. Yılın lider online alışveriş kategorisi süpermarket oldu. Ticaret Bakanlığı'nın verilerine göre pandemi döneminde online market alışverişi beş kat arttı. Taze ve soğuk zincir gıda alışverişi e-ticaretin yükselen yıldızları oldu. Yaş skalası olarak baktığımızda eskiden online alışverişi 45 yaş altındaki kişilerin tercih ettiği gibi bir algı vardı. Bugün ise bu skala 18-70 yaş arası olarak değişti. Ortalama sepet tutarları kartlı işlemler için 178,8 TL, havale, EFT ve diğer ödemeler için 63,2 TL ve kapıda ödeme için 70,6 TL oldu. En çok online alışveriş yapılan iller sıralaması ise İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa, Antalya ve Konya olarak gerçekleşti" dedi.

E-TİCARET YAPAN KOBİ SAYISI 100 BİNE YÜKSELDİ

Arz ve talepteki artış sonucunda yeni iş modellerinin hayata geçtiğinin altını çizen ETİD YKB. Ekmekçi "Pandemi tedbirlerinin getirdiği fiziki kısıtlamaları aşıp e-ticarete yatırım yapan, satış ve hizmetlerini e-ticaret üzerinden gerçekleştiren küçük, büyük ölçekli her kuruluş kazandı. Pandemi nedeni ile hem fiziksel kanalda hem de dijital kanalda satış yapan KOBİ'lerin yüzde 63'ü fiziksel kanallarında yaşanan sıkıntılar sebebiyle ciro düşüşü yaşadı. Dolayısıyla dijital kanalda satışları olmasaydı bu KOBİ'lerin yaklaşık yarısı için ciro düşüşü yüzde 50 daha fazla olacaktı. Bu yıl e-ticaret yapan KOBİ sayısı 69 binden 100 bine yükseldi. Türkiye'de toplamda 68 bin 457 işletme e-ticaret faaliyeti yürütüyor. Sektörün yoğunluğunu taşımakta zorluk çekmeye başlayan kargo şirketleri yeni iş modelleri ve büyüyen altyapıları ile hizmet vermeye başladı. Geçtiğimiz yıl yaşanan lojistik ve kargo sorunlarını bu yıl yaşamadık. Sektör bu yıl indirim kampanya dönemlerinde daha hazırlıklı olarak ilerledi. Sokağa çıkma kısıtlamalarının olduğu günlerde kargolar çalıştı, planlı bir şekilde tüketicilere siparişleri sorunsuzca ulaştırıldı.'' şeklinde konuştu.

YENİ YILDA MİKRO İHRACATÇIYA YÜZDE 50 VERGİ MUAFİYETİ

Pandemi sonrasında da sektördeki büyümenin ve yatırımların aynı şekilde devam etmesini beklediklerini belirten Ekmekçi, "Pandemi döneminde tüketiciler özellikle e-ticaretteki uygun fiyat seçeneklerine ve kolay alışverişe alıştı. Aynı şekilde üreticiler ve perakende sektörü de e-ticaretin ulaşılabilirliği, düşük maliyeti ve fırsatlarına uyum sağlamaya başladı. E-ticaretin artmasıyla geleneksel alışveriş yöntemlerinin zarar vereceğine dair endişeler olabiliyor. Ancak geleneksel ve e-ticaretin birlikte yürüyeceği sistemleri başarı ile yürüten sektör temsilcilerimiz bulunuyor. Online alışveriş sıklıkları artarken yeni ödeme yöntemleri ile tüketicilere kolaylık sağlandı. Sipariş mekanizmalarının dahi dijitalleştiği bir dünya ortaya çıktı. Bugün baktığımızda online bir stratejisi olmayan bir firma, perakendeci düşünemiyoruz. Pandemi dönemiyle zihinlerde oluşan tabular da ortadan kalktığı için e-ticaret yapan kuruluş sayısının önümüzdeki dönemde artacağını öngörüyoruz. Bu artış sürecinin yine tüketici taleplerine yönelik yapılacak yatırımlarla 2021'de 400 milyarı geçmesini öngörüyoruz. Bu yılın aynı zamanda vergi indirimleri, devlet destekleri ve global platformların yatırımları ile e-ihracatın büyük bir ivme kazanacağını düşünüyoruz. 1 Ocak itibari ile yürürlüğe giren internet üzerinden yurt dışına satış yapan mikro ihracatçıya yüzde 50 vergi muafiyeti devletimizin ileride vereceği destek paketlerinin de bir öncü habercisi oldu. Öte yandan 2021 teslimat konusunda yenilikçi iş modellerinin yılı olacak. On binlerce e-ticaret teslimat noktasının hayata geçmesi hedefleniyor. Bu kapsamda AVM'ler, esnaf ve benzin istasyonları teslimat noktası olabilecek. Bu yeni düzenlemelerle lojistik alanındaki istihdamın da iki kat artmasını bekliyoruz" şeklinde konuştu. 

Kaynak: Bloomberg