IŞİD El Kaide tarzı eylemlere yöneldi! Sonu onlara bağlı…

IŞİD topraklarının 4’te 1’i eridi. IŞİD'in Irak ve Suriye'de operasyonlardan bu yana, son 18 ayda topraklarının 4'te 1'ini kaybettiği belirtildi. ABD öncülüğünde koalisyonun hava saldırıları ve Rusya destekli Esed rejiminin de karadan bazı bölgelerde etkili olması ile örgütün sonunun yaklaştığı şeklinde de yorumlanıyor.

Örgütün bu gelişmelerle Avrupa ve diğer ülkelerdeki terör saldırılarını artırabileceği de belirtiliyor. Peki, bu veri örgütün sona geldiğini habercisi mi?

Bu gelişmeyi AjansHaber’e değerlendiren ORSAM Ortadoğu Araştırmacısı Oytun Orhan, IŞİD’in El Kaide türevi bir örgüt olduğunu belirterek, yaşadığı kayıpların ardından büyük çaplı benzer eylemler yapabileceğinin altını çizdi.

IŞİD’in sona geldiğini söylemek için henüz erken olduğunu söyleyen Orhan, taktiksel geri çekilmeler yapabileceklerini belirtti.

“IŞİD, EL KAİDE TÜREVİ BİR ÖRGÜT”

IŞİD, El Kaide türevi bir örgüt. El Kaide ile kopuşunun temel nedenlerinden biriside izlenecek strateji konusunda farklı düşüncelere sahip olunmasıydı. IŞİD,  daha çok belli bir bölgede kontrol sahibi olmayı ve burada bir hilafet devleti ilan etmeyi stratejileri açısından daha uygun görüyordu. El Kaide ise batılı hedeflere yönelik terör eylemlerini, batıyı maddi ve insanı açıdan kayba uğratacak, güvenlik zafiyeti yaratacak ve oradaki toplumlarda bir korku halini doğuracak eylemler üzerinde daha çok yoğunlaşıyordu. Ancak IŞİD ilk aşamada başarılı olsa da giderek kontrol ettiği toprakların azalmaya başlaması ve Suriye’de sıkışmaya başlaması ile El Kaide tarzı eylemlere yönelmeye başladı. Bunun ilk işaretlerini daha önce Avrupa başkentlerinde gördük.

“EL KAİDE TARZI EYLEMLERE YÖNELDİ”

Türkiye’de yine aynı şekilde birçok terör saldırısı gerçekleştirdiler. Dolayısıyla IŞİD, özellikle ABD’nin hava saldırıları, IŞİD’le mücadele koalisyonunun hava saldırıları ve Irak’ta da Irak merkezi ordusu, Peşmerge güçleri ve Suriye’de YPG karşısında aldığı mağlubiyetler bir çıkış ihtiyacını doğurdu. Örgüt hala güçlü olduğunu göstermek için ve batılı toplumların kendi hükümetleri üzerinde baskı kurabilmesi için El Kaide tarzı eylemlere yöneldi. Dolayısıyla IŞİD’in önümüzdeki günlerde bu ülkelerde zayıflayacağı öngörüsünden hareketle bu sıkışmışlığı aşmak için terör eylemlerine devam etmesini bekleyebiliriz.

“IŞİD’İN TÜRKİYE’YE SIZMASI ÇOK DAHA KOLAY”

Hedef ülkelerden biri de Türkiye. Hem IŞİD’in iddia ettiği düzene karşı bir antitez oluşturması itibariyle hem IŞİD ile mücadele koalisyonunun aktif bir üyesi olması nedeniyle hem de coğrafi nedenlerle Türkiye’ye sızması çok daha kolay, eylem yapma imkanı daha kolay olduğu için Türkiye’de açık hedeflerden biri konumunda.

“IŞİD’İN SONUNUN GELDİĞİNİ SÖYLEMEK İÇİN ÇOK ERKEN”

Sonunun geldiğini söylemek için çok erken. Bu yıl itibariyle örgüt yüzde 10’un üzerinde toprak kaybı yaşadı ama hala Suriye’de Rakka ve Irak’ta Musul olmak üzere iki büyük merkezi kontrol ediyor. Türkiye, Irak, Suriye arasındaki sınır kontrollerini elinde bulunduruyor. Su kaynaklarına, doğalgaz kaynaklarına, petrol kaynaklarına halen hükmediyor ve kendi kontrol ettiği bölgelerde çok büyük nüfusu kendi egemenliği altında bulunduruyor. Dolayısıyla sona geldiğini söylemek mümkün değil ama 2015’in ortalarından itibaren örgütün düşüş eğilimine girdiğini söylenebilir. Örgütün stratejik noktaları kaybederek dar bir alana sıkışmaya doğru gittiği söylenebilir.

“TAKTİKSEL GERİ ÇEKİLMELER, BAŞKA BÖLGELERDEKİ KAZANIMLARINA ENGEL OLMAYACAK”

IŞİD’in bitirilmesi konusunda önemli olan ABD desteğinin nereye kadar süreceği, IŞİD ile mücadele koalisyonunun hava desteğini nereye kadar sürdüreceğidir. IŞİD, burada taktiksel açıdan bazı geri çekilmeler yapabilir ama bu örgütün sıkıştığı zamanlarda farklı bölgelerde yeniden kazanım elde etmesine engel olmayacaktır.

IŞİD’İN SONU SÜNNİ ARAPLARIN TAVRINA BAĞLI

Örgüt özellikle Sünni Arap bölgelerde hakimiyet kurmuş durumda. Dolayısıyla Sünni Arapların kendi içinden bir alternatif üretilemediği sürece buradaki toplumlarda örgüte belli bir eğilim sergileyecektir. Çünkü IŞİD’in alternatifi olarak Irak’ta ne merkezi hükümet ne Şii milisler ne de Peşmerge güçleri isteniyor. Suriye’de de IŞİD’den boşalan yerlere YPG’nin yerleşmesi oradaki Sünni Arap toplum açısından kesinlikle kabul edilen bir durum değil. Dolayısıyla o bölge halkının kendi içinden siyasi, askeri bir alternatif yaratılmadan IŞİD’in bu bölgede bir şekilde var olmaya devam edecektir.

SİYASİ ÇÖZÜMÜN ÖNEMİ

Diğer bir meselede hem Irak’ta hem de Suriye’de siyasi bir çözüm bulunmazsa, o ülkelerin geleceğinin belirleneceği bölgesel ve küresek aktörlerin uzlaşacağı bir siyasi çözüm bulunmadan IŞİD tarzı kaotik ortamlardan beslenen yapılar bu coğrafyada var olmaya devam edecektir. Yani mevcut durumda IŞİD’in yaşamasına olanak sağlıyor.

“KARA OPERASYONU HALA GEÇERLİ BİR SEÇENEK”

Örgütün gerçek anlamada Irak ve Suriye’deki varlığına son verilmesi için kara operasyonu hala geçerli bir seçenek. Çünkü yerel unsurlar ya meşruiyete sahip değil IŞİD bölgelerinde ya da yeterli güce kapasiteye sahip değil. Sadece ABD desteği hava desteği IŞİD’in kayıp vermemek için zaman zaman bu bölgelerden geri çekilmesini sağlıyor ama şunu gördük ki bazı şehirler tam anlamıyla yok edilmeden ve buradaki sivil nüfus şehri boşaltmadan IŞİD kontrolüne son verilmesi mümkün olmuyor. Irak’ta ve son Felluce operasyonunda gördük ki şehir yerle bir edilerek ancak buralar kontrol edilebiliyor. Buradaki sorun mevcut ilerlemenin veya mevcut IŞİD kayıplarının ne kadar kalıcı olacağı ve ABD desteği olmadan bu kazanımların sürdürülüp sürdürülemeyeceğidir. Dolayısıyla her halükarda bu bölgelerde IŞİD’e karşı denge oluşturabilecek, askeri olarak onunla mücadele edebilecek yapılar oluşturulması gerekiyor.  Yani şu andaki IŞİD kayıplarının temeli IŞİD’le mücadele koalisyonunun hava desteğidir.    

YASAL UYARI: Sitemizde yayınlanan haberlerin tüm hakları AjansHaber’e aittir. Kaynak gösterilmeden kullanılamaz. AjansHaber tarafından üretilen haberlerin kaynak gösterilmeden kullanılması, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 36 ve 37. maddesine aykırıdır ve suç teşkil etmektedir. Ayrıca internet ortamında yapılan yayınların düzenlenmesi ile ilgili olarak 4 Mayıs 2007 tarihinde kabul edilen 5651 sayılı internet yasasına göre de bu durum cezai işlem gerektirmektedir.