Emlak kiralamada, açık artırma dönemi

Yok mu artıran?

Türkiye genelinde son dönemde yaşanan kira artışları, özellikle İstanbul’da aşırı talep gören lokasyonlarda ev kiralamada “açık artırma” yöntemini devreye soktu. Emlakçılar, açık artırmanın daha çok yabancılara yönelik uygulandığını söylüyor.

Dünya gazetesinden Leyla İlhan'ın haberine göre aşırı göç ve kentsel dönüşüm Türkiye’de gayrimenkul satış ve kiralama fiyatlarını artırmaya devam ediyor. Özellikle İstanbul’da arz sıkıntısının yaşandığı bölgelerde daha çok yabancılara yönelik kiralık ev talebinin karşılanması için emlakçılar açık artırma yöntemine başvuruyor.

Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan, son dönemde gayrimenkul sektöründe yaşanan artışların üniversite öğrencilerinin öğrenim gördükleri şehirlerdeki arayışından kaynaklandığına dikkat çekti.

Konut arzı kısıtlı

Müteahhitlerin yeni konut geliştirmeden ziyade mevcut projelerini tamamlamaya odaklanmaları ve son 2 yıldan bu yana insanların yer değiştirmemesinden dolayı kiralık konut arzının sınırlı kaldığını belirten Özcan, “Talebin artması ve arzda kısıtlama olması nedeniyle emlakçılar sahip olduğu portföyler için farklı yöntemler geliştirdi. Bunlardan biri de açık artırma. Eldeki konutu en iyi rakama vermek önemli olduğu için talep ileten kişiler listeye alınıyor. Daha sonra örneğin başlangıç fiyatı 3 bin TL ise kişiler sırasıyla aranıp 3 bin 200 TL teklif alınınca bir sonraki kiracı adayı aranıp, ‘Siz ne kadar veriyorsunuz?’ denilip 4 bin TL’ye kadar çıkarmak için açık artırma usulü yöntem kullanılıyor. Arzın kısıtlı olmasının piyasaya getirdiği bir durum” dedi.

Açık artırma, yabancıya kiralamada uygulanıyor

İstanbul Bahçeşehir Capital Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Ertap Erbay, pandemi nedeniyle Bahçeşehir bölgesine yoğun bir talep oluştuğunu belirterek, "Elimizde 50 tane satılık 50 tane de kiralık listesi oluştu. Fiyatlar ise yüzde 300 oranında arttı. 4 bin TL'ye kiraya verilen bir evin kirası 15 bin TL'ye çıktı. Ev sahiplerinin istekleri fazlasıyla arttı.

"11 bin TL vereni kenarda tut, 12 bin TL vereni bulmaya çalış"

Örneğin, ‘10 bin liralık dairesi için 11 bin TL vereni kenarda tut, 12 bin TL vereni bulmaya çalış’ diyenler oluyor” dedi. Erbay, özellikle yabancı ağırlıklı kiralama yapılan Esenyurt bölgesinde bu tarz açık artırma yönteminin sık sık kullanıldığını kaydetti.

Yine Bahçeşehir’de hizmet veren Coşar Gayrimenkul ve Danışmanlık Ortaklarından Coşkun Hurlu da, açık artırma ile kiralama sisteminin daha çok 1+1 ve 2+1 evlerini yoğun olduğu Beşiktaş, Şişli gibi merkezi lokasyonlar ile Esenyurt bölgesinde gerçekleştiğini kaydetti.

Hakan Erilkun Danışmanlık Hizmetleri Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Erilkun ise, “İstanbul’da yüzde 51 oranında artan konut kiralarından ötürü emlak firmaları aynı anda birden fazla müşteri grubuna servis vererek adeta ‘serviste açık artırma’ yoluna gitmek zorunda kalıyor. Bir eve birden fazla talep olunca, eve en yüksek fiyat veren evi kiralıyor” diye konuştu.

“Öğrencilere oda oda kiralama başladı”

GAPAS Başkanı İsmail Özcan, ev sahiplerinin üniversite öğrencilerine yönelik çözümler de geliştirdiğini söyledi. Bunlardan birinin de yurtdışında yaygın olan oda kiralama sisteminin Türkiye’de de uygulanması olduğunu dile getiren Özcan, “Daire sahipleri bir daireyi bir iki öğrenciye kiralamak yerine her bir öğrenciye ayrı oda kiralama gibi yeni formüller geliştiriliyor. Salonların da bölündüğü bu modelde bir daireyi 2 bin 500 TL -3 bin TL’den bir kişiye kiralamıyor. Onun yerine öğrenci başına 1500-2 bin TL kira istenerek, bir daireden 5 bin liraya kadar gelir elde edilebiliyor” dedi.

“Bahçeşehir’de evler karaborsaya düştü”

Kiralık konut stoklarının pek çok bölgede Ağustos 2021 döneminden itibaren eridiğini belirten Hakan Erilkun, “Kira bedellerinin ve konut sıkıntısının yalnızca köklü bölgelerde değil yeni havaalanı, Bahçeşehir, Kemerburgaz gibi başta olmak üzere şehrin kayma gösterdiği yeni merkezlerde de yaşandığını keydetti. “Özellikle Kemerburgaz gibi yeni merkezlerin odağı olan noktalarda kiralık daire neredeyse karaborsaya düşmüş durumda.

Örneğin Bahçeşehir’de 1+1 kiralık bir dairenin fiyatı 3 bin TL’den başlıyor. Bu bölgeler yeni iş merkezleri ve üniversite kampüsleri gibi noktalara yakınlıktan ötürü büyük talep gördüğü için gayrimenkul sahipleri kiralık dairelerini eşyalı hale getirerek kira bedellerine en az bin TL daha ilave etmeyi tercih ediyorlar.”