Definecilere geçit verilmeyince kilise ayakta kaldı

Giresun'da 1850 yılında Rumlar tarafından inşa edilen ve mübadele sonrasında bir daha kullanılmayan Kırkharman Kilisesi, Türk ailenin de koruyup sahip çıkmasıyla günümüzde varlığını sürdürüyor.

Yağlıdere ilçesi Kırkharman Yaylasında yer alan Kırkharman Kilisesi hiç bir restorasyon görmemesine rağmen orijinalliğini korumasıyla dikkati çekiyor.

Kilisenin olduğu bölgede evi bulunan ve hayvancılıkla uğraşan 60 yaşındaki Adnan Zıvalı, babası ile dedesi gibi kiliseyi definecilerden ve zarar verecek etkenlerden halen koruyor.

İl Kültür ve Turizm Müdürü Kemal Gürgenci, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Kırkharman Kilisesi'nin 1850'li yıllarda yapılmış olduğunu söyledi.

Tarihi kilisenin bölgede "kendi imkanlarıyla ayakta kalmış tek kilise" denilebileceğini dile getiren Gürgenci, Kırkharman Kilesesi'nin hiçbir şekilde onarım görmemiş, bu zamana kadar varlığını koruyabilmiş bir tarihi eser olduğunu aktardı.

Gürgenci, kilisenin bulunduğu mevkinin eskiden önemli bir yerleşim alanı olarak kullanıldığını belirterek, "Burası bir şehir aynı zamanda, okulundan pazar yerine varana kadar birden çok yer var. Çevrede başka kiliseler de var ancak ayakta kalabilen tek kilise bu kilise. Rumlardan bu döneme kalmış bir kilise." dedi.

Yerleşimin yaylaların ortasında kalmasıyla tüm sanatkarların da bu bölgede olduğunu belirten Gürgenci, kilisenin yanındaki kalıntıların tamamından bunun görülme şansının olduğunu kaydetti.

Bir Türk ailesinin 1940'lı yıllardan itibaren babadan oğula kiliseyi koruduğunu anlatan Gürgenci, şöyle devam etti:

"Buraya gelen definecileri uzaklaştırmışlar, başkalarının tahrip etmesini engellemişler. Zaman zaman da kiliseyi bu aile eşya saklama amaçlı kullanmış. Kiliseyi koruyarak bu döneme gelmesinde çok büyük pay sahibi olmuşlardır, onlara da teşekkür ediyoruz. Böyle bir varlığı görebiliyorsak bu ailenin sayesindedir."

Kilisenin Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından tescil edilmiş olduğunu dile getiren Gürgenci, "Turizm amaçlı gelen misafirlerimizi buraya getiriyoruz. Turistlerin ilgi noktalarından biri. Burayla ilgili projelerimiz var, gün geçtikçe projelerimizi gerçekleştirip binanın reel anlamda restorasyonu yapılırsa gerçekten farklı bir yere gidecektir." değerlendirmesinde bulundu.

Gürgenci, Kırkharman Kilisesi'nin bir örneğinin de Ordu Yason Burnunda yer alan Yason Kilisesi olduğunu sözlerine ekledi.

"Defineciler sürekli geliyor, yıkmaya uğraşıyorlar"

Kiliseyi definecilerden koruyan Adnan Zıvalı ise tarihi bir yapı olduğu için definecilerin dikkatini çektiğini vurgulayarak, "Defineciler sürekli geliyor, yıkmaya uğraşıyorlar, kalıntılardan para umut ediyorlar. Biz de onlara karşı burayı koruyoruz, değerli bir şey olmadığını söylüyoruz. Defineciler dedektör getiriyorlar, adam duvarı yıkmaya uğraşıyor, tabi tepki gösteriyoruz, 'olamaz yakışmaz böyle bir şey' diyoruz." şeklinde konuştu.

Dedesinin bölgeye 1938'de mübadele sonrasında yerleştiğini anlatan Zıvalı, ailesinin akrabalarıyla o zamandan beri Kırkharman yaylasında ikamet etmiş olduğunu ifade etti.

Zıvalı, kiliseye bir tamirat veya onarım yapmadıklarını belirterek, "Kendi halinde yıkılmadı. Aralık ayında biz buradan göçüp nisan ayında tekrar geliyoruz. İlçede olduğumda ara sıra buraya gidip geliyorum, kontrol da ediyorum." şeklinde konuştu.