Bakanlardan Malatya'da ortak açıklama

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, "Malatyalı hemşehrilerimiz şunu bilsinler, burada işimizi tamamlamadan, konutuyla, işiyle, tarımıyla, kamu binalarıyla dört dörtlük yapmadan bizim buradan çıkmamız, deprem bölgelerinden çıkmamız mümkün değildir" dedi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, depremden etkilenen illerde esnaf için geçici iş yerlerinin kurulacağını belirterek, "Yeni Malatya'yı en güvenli, en sağlam, en yeşil haliyle çocuklarımıza, gelecek nesillerimize inşa edeceğiz." dedi.

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ile Malatya Afet Koordinasyon Merkezi'nde gerçekleştirilen toplantının ardından açıklamalarda bulundu.

Bakanlar, valiler, milletvekilleri, belediye başkanları ve sivil toplum örgütleriyle gelinen noktayı tekrar bir değerlendirdiklerini bildiren Soylu, "Geldiğimiz noktada hangi adımları, hangi süratle ve hangi şekilde atacağımıza bir şekilde karar verdik." ifadesini kullandı.

Bakan Soylu, şöyle devam etti:

"Bir taraftan özellikle geçici barınma merkezlerinde ne yapacağımıza, nasıl yapacağımıza, ardından konteyner merkezlerimizin altyapısını, ardından da Sayın Bakanımızın burada yaptığı etüt çalışmaları ile altyapıların nasıl olacağını ve yeni konutların, sürecin nasıl olabileceğine yönelik adımları hep birlikte değerlendirmiş olduk. Enkaz çalışmalarını konuştuk. Buradan kamuoyuna, özellikle Malatyalı hemşehrilerimize ve deprem bölgesindeki bütün vatandaşlarımıza ifade etmek istiyorum, yaklaşık şu ana kadar sadece 600 binin üzerinde bağımsız konutun hem acil yıkılacak, hem yıkılmış, hem de ağır hasarlı konutun enkazının kaldırılması süreci var. Bu süreç bile başlı başına bundan önceki yaşadıklarımızın katbekat üstünde ve önemli bir zaman dilimi alabilecek bir süreçtir. Bunları eş anlı bir şekilde gerçekleştireceğiz. Burada bir duyuru tekrar yapmak istiyorum, özellikle ağır hasarlı binalardan ve hasarlı tüm binalardan kaçınılması gerekir. Kaçınılması gerekir derken muhakkak içine girilmemesi gerekir, bu birincisi ama bunların yanında, içerisinden ev eşyası alınmadan, yanından geçmeden, her birinden de kaçınılması gerekir."

Yaşanan bu depremlerin daha önceki yaşanan depremlere nazaran farklı bir etkisinin olduğunu da ifade eden Soylu, "Bunun için bu depremin kendine ait ortaya koyduğu birtakım kararların da şartları söz konusu. Bunlar şu şekilde. Kiracılara ilk kez bir depremde taşınma parasının yanı sıra kira desteği söz konusu. İkinci olarak da bundan önce kiracılar konteyner kentlerde çok istisnai durumlar olmaması durumunda barınmıyorlardı. Oysa şimdi ev sahibi bir kişinin bir evi varsa ve evi yıkılmışsa konteyner kent istiyorsa burada barınma ihtiyacını karşılayabilecek. Kiracılar içinde benzer bir durum söz konusu, aynı ev sahibi gibi ona da bu hakkı bu süreçte veriyoruz" ifadelerini kullandı.

Orta hasarlı binalar dahil olmak üzere eğer izin verilmemişse kesinlikle bu binalara girilmemesi gerektiğini tekrarlayan Bakan Soylu, "Eğer izin verilirse, özellikle orta hasarlılar için söylüyorum... Diğerleriyle ilgili kararımız net ve kesindir. Ağır hasarlı binalardan ve acil yıkılacak binalardan kesinlikle ev eşyası alınmaması gerekir." diye konuştu.

"Artçı depremler devam ettiği için bu binaların yanından dahi geçilmemeli"

Artçı depremler devam ettiği için bu binaların yanından dahi geçmemek gerektiğini söyleyen Bakan Soylu, bunu bütün deprem bölgesindeki vatandaşlar için hatırlattığını belirtti.

Bakan Soylu, konteyner evlerin tahsisinde depremde ailesini kaybedenler, şehit aileleri ve yakınları, engelliler, yatalak hastalar, 6 yaşından küçük çocuğu bulunanlar, hamile olanlar ile sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfından destek alanların öncelikli olacağını aktardı.

İçişleri Bakanı Soylu, şunları kaydetti:

"Bizim temel mantığımız şudur, burada çok büyük bir afet oldu ve burada hiç kimseyi dışarıda bırakmayacak, kimine kirasıyla, kimine konteynerle destek olabileceğimiz, hepsini kuşatabileceğimiz adımları hep beraber atıyoruz, değerlendiriyoruz ve şartları da ona göre oluşturuyoruz. Malatyalı hemşehrilerimiz şunu bilsinler, burada işimizi tamamlamadan, konutuyla, işiyle, tarımıyla, kamu binalarıyla dört dörtlük yapmadan bizim buradan çıkmamız, deprem bölgelerinden çıkmamız mümkün değildir. Bugüne kadar karşı karşıya kaldığımız bütün sel, afet, depremlerde her birini yaptık çıktık, bugünden sonra da inşallah Cenabı Allah yapmayı nasip eder. Cenabı Allah zorumuzu kolaylaştırsın, bu cuma hürmetine direncimizi artırsın, milletimize bizi mahcup etmesin."

Kurum'dan yeni inşa süreci hakkında bilgilendirme

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, depremden etkilenen illerde esnaf için geçici iş yerlerinin kurulacağını belirterek, "Yeni Malatya'yı en güvenli, en sağlam, en yeşil haliyle çocuklarımıza, gelecek nesillerimize inşa edeceğiz." dedi.

Kurum, depremin 19. gününde her saat her dakika çalışmaları süratli şekilde yapmaya gayret gösterdiklerini, önceki gün Adıyaman'da hem yeni yerleşim birimleri hem de konteyner kentlerin kurulumu için görüşmeler yaptıklarını anlattı.

Bugünkü toplantıda hem hasar tespit durumlarını hem de yeni Malatya, yeni Akçadağ, yeni Doğanşehir'e ilişkin kararları istişare ettiklerini bildiren Kurum, "Bilfiil yerinde, şehrin tüm bileşenleriyle, buradaki kanaat önderlerimizin talepleri neyse, demografik, kültürel yapı neyse hepsini içine alacak anlayışla çalışmalarımızı başlatıyoruz. Bu kapsamda inşallah yeni Malatya'yı yeni Doğanşehir'i, Akçadağ'ı hep birlikte inşa edeceğiz." diye konuştu.

Hasar tespit çalışmalarına 7 bin personel katılıyor

Elazığ Sivrice merkezli depremde verilen sözlerin yerine getirildiğini anımsatan Kurum, şunları kaydetti:

"Elazığ, Malatya, Malatya'nın ilçeleri Kale, Pütürge ve Doğanyol'da sözlerimizi hızlı şekilde tutup depremzede kardeşlerimize verdik. Ama yerinde yaptık ama rezerv alanda yaptık, bir yıl geçmeden konutlarımızı etap etap kardeşlerimize teslim ettik. Aynı anlayışla çalışmalarımızı yürütüyoruz. Sayın başkanımızın liderliğinde, talimatlarıyla şehirdeki kardeşlerimizin taleplerini, ihtiyaçlarını içerecek anlayışla çalışmalarımızı yürütüyoruz. Söz verdiğimiz gibi yine burada da konutlarımızı 1 yıl içerisinde etap etap teslim etmeye başlayacağımızı bir kez daha ifade etmek isterim."

Bakan Kurum, Malatya ve diğer illerdeki hasar tespit çalışmalarının eş zamanlı olarak 7 bin personelle yürütüldüğünü bildirerek, şöyle devam etti:

"Bugüne kadar 4 milyon 658 bin bağımsız bölümden oluşan 1 milyon 316 bin binanın incelenmesi tamamlanmıştır. Malatya özelinde baktığımızda, hasar tespiti yüzde 80, hatta hasarın yoğun olarak yaşandığı il ve ilçe merkezindeki yerlerde yüzde 98 seviyesine gelmiştir. Bu kapsamda tüm Türkiye’de incelenen 1 milyon 316 bin binada, 534 bin bağımsız bölüm ve 173 bin binanın ağır hasarlı, yıkık veya acil yıkılacak olduğunun tespitini yaptık. Malatya ilimizde ise 27 bin binada 82 bin bağımsız bölümün acil yıkılacak ağır hasarlı veya yıkık olduğunun tespitini yaptık. Bu bize şunu anlatıyor; 2 deprem yaşadık. İlk depremde Malatyalı kardeşlerimiz evlerini terk ettiler ve ikinci depreme birçok kardeşimiz dışarıda yakalandılar. Yıkımın fazla olması ancak vefatlarımızın hamdolsun az olmasının sebebi budur. Ancak Malatya'mızda da gerçekten ciddi yıkım söz konusudur."

Ticari hayatın devamlılığı sağlanacak

İlgili kurumlarla cumhuriyet tarihinin en büyük afet konut seferberliğini yürüttüklerine dikkati çeken Kurum, amaçlarının ilk etapta rezerv alanlardan başlamak olduğunu dile getirdi.

Bakan Kurum, şehrin merkezi için mastır planlar hazırladıklarını, şehrin demografik ve kültürel yapısını koruyacaklarını, esnaf, işçi ve şehrin ileri gelenlerinin talepleri doğrultusunda şehir merkezlerini şekillendireceklerini anlattı.

Burada gerekli imar düzenlemesini yine bu çerçevede gerçekleştireceklerini vurgulayan Kurum, "Vatandaşlarımızın, esnafımızın mağdur olmaması adına, AFAD koordinasyonunda nasıl geçici barınma alanları kuruyorsak esnafımız için de geçici iş yerlerinin kurulumunu yapmaya başlıyoruz. Belediyelerimizle şehrin yaşaması, esnafımızın ticari hayatını faaliyetlerini devam ettirebilmesi adına bu kararları almış bulunuyoruz. İnşallah çok kısa zamanda şehrin içindeki ticari hayatın devamlılığı, vatandaşlarımızın ihtiyaçlarını giderebilmesi amacıyla da bu ticari ünitelerin yapımına da başlayacağız." ifadelerini kullandı.

Bakan Kurum, ilk kazmayı bugün Gaziantep'in Nurdağı ve İslahiye ilçelerinde, sözleşmelerini imzaladıkları afet konutlarıyla yaptıklarını aktararak, depremzedelere hayırlı olması temennisinde bulundu.

"43 Bin konutumuzu belirlediğimiz rezerv alanlarda yapacağız"

Malatya'da ilk etapta 500 konutu Gelincik Tepesi'ndeki alana inşa edeceklerini ve inşaat sürecini hızlı şekilde gerçekleştirmeye başlayacaklarını dile getiren Kurum, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Malatya'da depremin yoğun olarak yaşandığı alanlardan başlıyoruz. Bu kapsamda Yeşilyurt İkizce güzel alan. Şehrin hem doğusunda hem batısında hem kuzeyinde, bütün alanlarındaki genişlemeyi şehrin 50 yılını planlayacak anlayışla yapıyoruz. Gelincik Tepesi daha önce afet konutları yaptığımız alandı. Buradaki alanlarımızı kullanacağız. Çamurlu ve yine Altay Kışlası'ndan daha önce çıkardığımız alanları kullanacağız ve 43 bin konutumuzu belirlediğimiz rezerv alanlarda yapacağız. Daha sonrasında bitirdiğimiz mastır planla şehrin merkezinde zemin artı 3-4 katı geçmeyecek, altında dükkanların olmadığı, ticari aksların bulunduğu, şehrin yaşadığı, tarihi eserlerinin korunduğu, ihya edildiği ki onu da Kültür Bakanlığımız bütün şehirlerde eş zamanlı yürütüyor. Dolayısıyla yeni Malatya'yı en güvenli, en sağlam, en yeşil haliyle çocuklarımıza, gelecek nesillerimize inşa edeceğiz. Burada da yaklaşık 15 bin köy konutunun yapılması planlanmaktadır. Bu konutlarımızın da etap etap ihalelerini gerçekleştireceğiz. Hem köylerimizde hem ilçelerimizde hem şehirlerimizde ihya ve inşa faaliyetlerini sürdüreceğiz."

Bakan Ersoy ve Bozdağ'ın konuşmaları

Bakan Ersoy da depremin üzerinden 3 hafta geçtiğini anımsatarak, "Hem çadır hem konteyner kentlerin tedariki hem kalıcı konutların süreçlerine ve şehrin ihtiyaçlarına ilişkin ilgili bakanlarımızın bir araya gelmesiyle geniş kapsamlı toplantı yaptık." dedi.

Bakan Bozdağ, depremde vefat eden vatandaşlara bir kez daha Allah'tan rahmet, yakınlarına başsağlığı ve yaralılara geçmiş olsun dileklerini iletti.

Bakanlar Soylu, Ersoy ve Kurum ile kentteki çalışmalara ilişkin gerekli değerlendirmeleri yaptıklarını ve bu çerçevede çalışmaların sürdüğünü ifade eden Bozdağ, koordinasyon ve işbirliği içerisinde, Malatyalıların ihtiyaçlarının karşılanması ve sorunlarının çözümü anlamındaki süreç yönetiminin etkin şekilde yapıldığını sözlerine ekledi.