Avrupa Birliği AB üyesi olmayan ülkelerin savunma projelerine katılması için şartları belirledi

Konsey'den yapılan açıklamada, PESCO projelerine katma değer sağlayacağı düşünülen üçüncü ülkelerin siyasi, maddi ve yasal kriterleri karşılaması halinde projelere davet edilebileceği veya üçüncü ülkelerin katılım için talepte bulunabileceği bildirildi.

Siyasi kriterlerin oldukça geniş tutulduğu şartlar arasında temel olarak projelere katılmak isteyen üçüncü ülkenin "AB'nin değerlerini ve ilkelerini paylaşması", ayrıca AB ve üye ülkelerin iyi komşuluk ilişkileri ilkesi dahil olmak üzere, güvenlik ve savunma çıkarlarıyla çatışmaması gerekiyor.

Maddi kriterler içinde ise katılacak ülkenin katma değer yaratabilmesi, operasyonel ve mali desteği de içeren teknik uzmanlık veya ilave kabiliyetler sağlayabilmesi gibi şartlar bulunuyor.

Yasal kriterler içinde de gizli bilgilerin karşılıklı paylaşılmasına imkan tanıyan üçüncü ülke ile AB arasında bilgi güvenliği anlaşması bulunması gibi şartlar yer alıyor.

PESCO projeleri, katılımcı ülkelerin tamamı veya birkaçı tarafından yürütülebilecek. Üçüncü ülkelerin katılımına, projeyi yürüten ülkelerin tamamının onay vermesi ve AB Konseyi'ni bilgilendirmesi gerekecek. AB Konseyi ise üçüncü ülkenin gerekli şartları karşılayıp karşılamadığı konusunda son sözü söyleyecek. Üçüncü ülkenin projeye katılımından sonra kriterlerin karşılandığına dair periyodik değerlendirme yapılacak.

Kuruluşların PESCO projelerine katılımı konusundaki şartlar ve prosedürler ise daha sonra belirlenecek.

AB üyesi ülkeler arasında savunma ve güvenlik alanında iş birliğini artırmayı hedefleyen PESCO, AB Konseyi kararıyla Aralık 2017'de kurulmuştu. "AB'nin NATO'ya alternatifi" olarak da anılan iş birliği, isteyen PESCO üyelerine savunma kabiliyetlerini ortaklaşa geliştirme, ortak projelere yatırım yapma ve operasyonel hazırlık ile silahlı kuvvetlerinin katkılarını artırma imkanı tanıyor.

PESCO içinde Danimarka ve Malta hariç 25 AB üyesi bulunuyor. PESCO kapsamında şu ana kadar eğitim, kara formasyon sistemleri, deniz ve hava sistemleri, siber güvenlik gibi alanlarda 47 proje bulunuyor.