Astana'da taraflar 'idlib' konusunda anlaştı

Kazakistan'ın başkenti Astana'da altıncısı düzenlenen Suriye toplantısında Türkiye, Rusya ve İran heyetleri, Türkiye sınırındaki İdlib'te oluşturulacak çatışmasızlık bölgesinde uzlaşarak üç garantör ülkenin kontrol güçlerinin, rejim ve muhalifler arasında çatışmayı engellemek için bölgede konuşlanmasına karar verdi.

Kazakistan Dışişleri Bakanı Kayrat Abdrahmanov Rixos President Otel'de, Türkiye, Rusya, İran, muhalefet ve rejim heyetlerinin katıldığı ana toplantıda kapanış bildirisini okudu.

Abdurrahmanov, garantör ülkelerin, başkent Şam'ın Doğu Guta bölgesi, Humus'un kuzeyindeki belirli bölgeler, Suriye'nin güneyindeki belirli bölgelerin yanısıra İdlib ilinde de (Halep, Latakya ve Hama illerinin bazı kısımlarını içerecek şekilde) çatışmasızlık bölgesi kurulmasında anlaştıklarını duyurdu.

Üç garantör ülkenin kontrol güçlerinin, rejim ve muhalifler arasında çatışmayı engellemek için İdlib ili ve çevresinde (Halep, Latakya ve Hama illerinin bazı kısımları) kurulacak çatışmasızlık bölgesine konuşlandırılmasına karar verildiğini bildiren Bakan Abdrahmanov, dört çatışmasızlık bölgesindeki aktiviteleri düzenlemek için Türk-Rus-İran Koordinasyon Merkezi'nin kurulacağı bilgisini paylaştı.

Çatışmasızlık bölgelerinin 6 aylık geçici önlem olarak kurulduğunu anımsatan Abdrahmanov, garantörlerin anlaşmasına bağlı olarak uzatılabileceğini ifade etti.

Abdrahmanov, tarafların DEAŞ ve El Kaide ile ilişkili terör örgütleriyle mücadeleye etmeye devam edeceğini vurguladı.

Dışişleri Bakanı Abdrahmanov, 7. Astana toplantısının ekim ayı sonunda yapılacağını açıkladı.

Toplantıya katılan kaynaklardan alınan bilgiye göre, kontrol güçlerinin yerleşeceği alanlar, gelecek teknik görüşmelerde kararlaştırılacak.

Ayrıca AA'nın edindiği bilgiye göre, Astana'daki toplantıda, uzun süredir müzakereleri süren İdlib'teki çatışmasızlık bölgesinin sınırları da netleştirilerek karara bağlandı.

Astana toplantılarının ilki 23-24 Ocak'ta Türkiye ve Rusya öncülüğünde, iki ülkenin garantörlüğünde sağlanan ateşkesin güçlendirilmesi gündemiyle düzenlenmişti. Türkiye, Rusya, İran, BM, muhalefet ve rejim heyetleri, ateşkesi izlemek için üçlü mekanizma kurulması konusunda anlaşmıştı.

Yalnızca garantör ülkelerin katıldığı 6 Şubat'taki toplantıda izleme mekanizmasına ilişkin teknik detaylar ele alınmıştı. Tüm taraflar, 15-16 Şubat'taki ikinci toplantıda yeniden bir araya gelmişti. Astana 3 toplantısı da 14-15 Mart’ta yapılmıştı. Toplantıda İran'ın, Türkiye ve Rusya'nın yanı sıra ateşkesin garantörü olmasında anlaşılmıştı.

Garantörler, 3-4 Mayıs'ta düzenlenen 4. toplantıda, rejim ve muhalefet arasında çatışmaların en yoğun olduğu İdlib ili ve çevresi, Humus ilinin kuzeyindeki belli bölgeler, başkent Şam'daki Doğu Guta, Suriye’nin güneyindeki Dera ve Kuneytra illerinde "çatışmasızlık bölgeleri" kurulmasına karar vermişti.

Beşincisi 4-5 Temmuz'da düzenlenen diğer toplantıda ise garantör ülkeler, Ortak Çalışma Grubu'nun çatışmasızlık bölgelerinin sınırları üzerine çalışmasına devam etmesi kararı almıştı.

Toplantı sırasında ABD ve Rusya'nın, Suriye'nin güneyindeki Dera ve Kuneytra illerini kapsayan çatışmasızlık bölgesinde, ABD'nin de söz sahibi olacağı bir güvenli bölge kurmak ayrı bir anlaşma yaptığı ortaya çıkmıştı. Yürürlüğe 9 Temmuz'da giren ateşkesi denetlemek için Rus askeri polisi bölgeye konuşlanmıştı.

Rusya Savunma Bakanlığı, 22 Temmuz'da da Şam'ın doğusunda rejimin kuşatmada tuttuğu Doğu Guta bölgesinde ateşkes için anlaşıldığını ilan etmişti. Rusya,3 Ağustos'ta da Humus'ta ateşkes sağlandığını duyurmuştu.