Arabistan'ın 750 milyar $’lık yatırımı ne olacak?

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, “Tasarının onaylanması, yüz yıllardır uluslararası ilişkilerde etkin bir gelenek olan ‘egemenliğin dokunulmazlığının zayıflatılması’ ilkesine karşı çıkan ülkeler nezdinde büyük bir endişe kaynağı olmuştur” denildi. Suudi yetkililer önceki açıklamalarında konunun yasallaşması halinde ABD’de bulunan yatırımlarını geri çekeceklerini duyurmuştu. Buna göre Suudi Arabistan’ın ABD’de toplam 750 milyar dolarlık yatırımı bulunuyor. Bunun 170 milyar dolarlık bölümünün ABD tahvil, geri kalan kısmının ise şirket hisseleri ve diğer varlıklar olarak belirtiliyor. Suudi yatırım çevreleri alınan bu kararla birlikte ABD’de bulunan yatırımların artık güvende olmadığının ortaya çıktığını belirterek bu durumun ABD’ye yatırım yapacak diğer ülkelere de örnek olacağını savundu. Suudi uzmanlar söz konusu yasayı yatırımcı güvenine tamamen aykırı bir adım olarak tanımlarken önümüzdeki dönemde ABD’den çıkan yatırım miktarında artış beklenmesi gerektiğini savundu.

‘KONGRE GEREKLİ ADIMI ATMALI’

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, ABD’de ‘11 Eylül’ tasarısı olarak bilinen Terörizmin Sponsorlarına Karşı Adalet Yasası’nın onaylanmasına, 'uluslararası ilişkilerde büyük bir endişe kaynağı olduğu' gerekçesiyle de tepki gösterdi. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Suudi Arabistan’a 11 Eylül saldırılarından dolayı dava açılmasına imkân tanıyan tasarının ABD Senatosu’nun ardından Temsilciler Meclisi’nde de 3’te 2 çoğunlukla kabul edilerek yasalaşmasına ilişkin değerlendirmelerde bulunuldu. Açıklamada, 'Tasarının onaylanması, yüz yıllardır uluslararası ilişkilerde etkin bir gelenek olan ‘egemenliğin dokunulmazlığının zayıflatılması’ ilkesine karşı çıkan ülkeler nezdinde büyük bir endişe kaynağı olmuştur' ifadesi kullanıldı. Yasa sonucu uluslararası ilişkilerde 'egemenliğin dokunulmazlığının zayıflayacağı' savunulan açıklamada, bu durumun ABD dahil bütün ülkeleri olumsuz etkileyeceği belirtildi. ABD Başkanı Barack Obama ile bu ülkenin Savunma Bakanı, Genelkurmay Başkanı ve CIA Başkanı’nın tasarıya karşı çıkarak itirazlarını dile getirdikleri hatırlatılan açıklamada, birçok ülkenin de yasaya karşı olduklarını beyan ettikleri vurgulandı. Açıklamada, söz konusu kanunun vahim ve tehlikeli sonuçlarından kaçınmak için ABD Kongresi’nin gerekli adımları atması temenni edildi.

MİLYARDER SUUDİLERİN SERVETLERİ TEHLİKEDE

ABD’nin ülkede bulunan Suudi varlıklarına el koyma veya dondurma ihtimali bu ülkede büyük yatırımları bulunan Suudi Arabistan kökenli milyarderlerin servetlerini de sorgulanır hale getirdi. Bunların başında 17.2 milyar dolarlık servetiyle dünyanın en zengin insanlarından biri olan Prens El Velid Bin Talal El Saud geliyor. ABD’de başta Citigroup, 21st Century Fox, Apple, Twitter, Coca-Cola, AOL Time Warner, Euro Disney, Ebay ve Lyft olmak üzere pek çok dev şirkette yatırımı bulunan El Velid’in yeni yasal düzenleme ile ilgili nasıl bir yol izleyeceği merak ediliyor. Suudi milyarder geçtiğimiz aylarda ABD’nin başkan adaylarından Donald Trump ile yaptığı açıklamalarla gündeme gelmişti. El Velid, Trump’ı iki defa iflastan kurtardığını belirterek, Trump’ı güvenilir olmayan biri olarak tanımlamıştı.

2 TRİLYON $’LIK ARAMCO’NUN HALKA ARZI TEHLİKEYE GİRDİ

ABD’nin yasalaştırdığı ‘11 Eylül’ yasasının hayata geçmesinin zaman alacağı belirtiliyor. Piyasa uzmanları bunun için 10 hatta 20 yıl geçmesinin gerekebileceğini belirtirken, 'İlk davaların açılması, soruşturmanın yürütülmesi ve ilk kararlara varılması uzun yıllar alır. Şu an heyecanlı olan piyasaların heyecanı zamanla düşer' yorumunda bulundu. Ancak yetkililer yüz milyarlarca dolarlık Suudi kraliyet ailesine ait varlıkların bu süreyi beklemeden ülkeyi terk edeceğini savunuyor. Zira ABD Adalet Bakanlığı’nın yakın gelecekte ABD’deki Suudi varlıklarına dondurma ve hatta el koyma kararı alabileceği belirtiliyor. ABD’den varlık çıkışına yönelik ilk adımın atılmasıyla birlikte Ortadoğu çıkışlı çok sayıda yatırımın ABD’den kaçabileceği belirtiliyor.

TAHVİL ARZI ERTELENEBİLİR

Diğer yandan dünyanın en değerli şirketi olan Suudi Arabistan’ın devlete bağlı petrol şirketi Aramco’nun halka arzı da tehlikeye girdi. Daha önce piyasa değeri 1.5-2 trilyon dolar arasında olacağı tahmin edilen şirketin New York Borsası’nda halka arz edilmesi planlanmıştı. Ancak son gelişmeyle birlikte bu planın artık hayata geçmesinin mucizelere kaldığı belirtiliyor. Aynı şekilde Suudi Arabistan’ın ekim ayında yapmayı planladığı 10 milyar dolarlık tahvil ihalesinin de belirsiz bir süre için ertelenebileceği belirtiliyor.