Moody's'in not indirimine tepki yağdı
Moody's'in yaptığı, ‘Darbe girişiminin ekonomide yarattığı şok büyük ölçüde atlatıldı’ açıklamasından sonra bu açıklamanın tersi yönünde bir not düşürme girişiminde bulunmasına siyaset ve iş dünyasından tepki yağdı.
Moody’s, iki gün önce ‘Darbe girişiminin ekonomide yarattığı şok büyük ölçüde atlatıldı’ açıklamasında bulundu. Ancak bugün Türkiye’nin notunu düşürerek sağ gösterip sol vurdu. Karar siyasilerden ve iş dünyasından tepkiler gelirken kararın siyasi olduğu düşüncesinde hem fikirler.
Siyasi olabileceği eleştirileri de yapılan Moody’s’in kararına en çarpıcı tespitlerden biri de Denizbank Genel Müdürü Hakan Ateş’ten geldi. Yaptığı değerlendirmede Türkiye’nin makro ekonomik dinamiklerinin sağlam olduğunu belirten Ateş, ‘Ama bütün bunlara rağmen kredi derecelendirme kuruluşlarına kendimizi bir türlü beğendiremiyoruz. Ağzımızla kuş tutmamız lazım herhalde’ dedi.
Başta ABD ve Avrupa olmak üzere tüm dünyada bir büyüme sorunu olduğunun altını çizen Ateş, ‘Böyle bir küresel ortamda Türkiye ekonomisi makroekonomik göstergelerini sağlam tutarak gücünü göstermiştir’ diye konuştu.
‘BÜYÜMEDEN TAVİZ VERİLMEMELİ’
Moody’s’in not indirim kararının ardından Türkiye’nin ileriye bakması gerektiğini kaydeden Ateş, yapısal reformların hızlı bir şekilde devam etmesi gerektiğini vurguladı. Bunun yanı sıra mali disiplinin de sürdürülmesi gerektiğinin altını çizen Ateş şöyle devam etti, ‘Tabii bütün bunlar yapılırken büyümeden de taviz verilmemeli. Zaten ekonomi yönetiminin bireysel krediler ve kredi kartına yönelik daha önce alınan önlemlerde gevşemeye gitmesi de bu açıdan çok olumlu adımlar.’
‘BİRKAÇ GÜNLÜK BİR DALGALANMA YAŞANABİLİR’
Moody’s’in sürpriz not indirim kararını erken bulduğunu söyleyen TEB Genel Müdürü Ümit Leblebici, kararı değerlendirdi. Not indiriminin bir kısmının daha önceden fiyatlara yansıtıldığını belirten Leblebici, birkaç günlük bir dalgalanma yaşanabileceğini kaydetti. Dış yatırımcıların sadece kredi notunu baz almadığının altını çizen Leblebici, ‘Yatırımcılar karar sürecinde, ülkenin stratejisine, yapılan reformlara ve işlerin kalitesine bakıyor. Biz kendimize düşenleri layıkıyla yaptığımız sürece karardan çok olumsuz etkileneceğimizi düşünmüyorum’ dedi. ‘Karar banka maliyetlerini etkilemez demek yanlış olur’ diyen Leblebici, ‘Maliyetler de az da olsa etkilenecektir. Bankaların yurtdışı borçlanma maliyetleri 0.25-0.50 puan aralığında artacaktır’ diye konuştu.
‘AŞIRI BİR MALİYET ARTIŞI OLMAYACAK’
Notun yeniden yatırım yapılabilir seviyenin altına düşürülmesinin bankaların fonlama maliyetlerini nasıl etkileyeceğine yönelik sorumuza ise Ateş, ‘Brezilya ve Rusya’nın da notları yatırım yapılabilir seviyenin altında düşmüştü. Şimdi sırada Güney Afrika’nın da gelebileceği konuşuluyor. Tabii böyle bir ortam bankaların yurtdışında sağladığı fonların maliyetlerini etkileyecektir. Maliyetlere yansımaz dersek yanlış olur. Ancak not indirimi daha önceden bir miktar fiyatlamalara yansıdığı için aşırı bir dalgalanma ve maliyet artışı beklemiyorum’ yanıtını verdi.
‘MOODY’S’İN KARARI SÜBJEKTİF’
Nomura Stratejisti Timothy Ash, sosyal medya hesabından yaptığı değerlendirmede ‘Moody’s’in kararı bana göre hiç de adil değil’ yorumunda bulundu. Türkiye’nin makro verilerde ya da ödemelerde bozulma içermeyen son derece uzun bir sicili olduğunun altını çizen Ash, ‘Moody’s’in kararı sübjektif’ dedi.
SİYASİLER ATEŞ PÜSKÜRDÜ
‘3-5 DEĞERLENDİRME KURULUŞU…’
Moody’s’in açıklamasına tepki gösteren Başbakan Binali Yıldırım, ‘Bu değerlendirme kuruluşu 2 gün önce ‘Türk ekonomisi 15 Temmuz’un şokundan kolayca çıktı’ diyor. 2 günde ne değişti? Burayı anlayamadık, sormak gerek’ dedi. Yıldırım, Türk ekonomisinin 3-5 değerlendirme kuruluşunun raporlarına göre hizaya geçecek bir ekonomi olmadığını sözlerine ekledi.
CHP’DEN TEPKİ GECİKMEDİ
Moody’s’in çok kısa sürede ortaya çıkan bu ‘U dönüşünün’ kararın objektifliğine gölge düşürdüğünü belirten CHP Genel Başkan Yardımcısı Selin Sayek Böke, ‘Kararın ekonomik parametrelerden ziyade, siyasi kaygılarla ortaya konulduğu açıktır’ dedi. Böke, not indirimine gerekçe gösterilen parametrelerin bugün ortaya çıkmadığını sözlerine ekledi.
‘BİZDE HERHANGİ BİR BOZULMA YAŞANMADI’
Ekonomi yönetimi, Moody’s’in not indirimi kararına tepki gösterdi. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, not indirme kararının, Türkiye ekonomisinin temel dinamikleri ile örtüşmediğini belirtti. Twitter hesabından açıklama yapan Ekonomi Bakanı Zeybekci, Moody’s’in not indirme kararının Türkiye ekonomisinin temel makro dinamikleri ile hiçbir şekilde örtüşmediğini belirterek, ‘Dünya ekonomisinin yavaşladığı bir ortamda, Türk ekonomisi 2016 yılının ilk yarısında yüzde 3.9 büyüdü. Aynı dönemde Türk ekonomisi hem cari açığını düşürmüş hem de birçok dünya ekonomisi bütçe açığı verirken bütçe fazlası vermiştir. Moody’s’in iddiasının aksine özel sektörümüz ve kamu kesiminin dış finansman koşullarında herhangi bozulma yaşanmadı’ dedi.
‘MOODY’S GÖRMEZDEN GELİYOR’
Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, bütün küresel ve bölgesel risklere rağmen Türkiye ekonomisinin en yüksek büyüme hızını yakalayan 5 ekonomi arasında olduğuna dikkat çekerek, büyümeye dönük alınan etkili tedbirleri Moody’s’in görmediğini ya da görmek istemediğini kaydetti. Canikli, Moody’s’in bütün bu reform niteliğindeki düzenlemelere gözlerini kapattığını ifade etti. Elinde 19 Eylül tarihli bir istihbarat raporu olduğunu belirten Canikli, ‘Raporda FETÖ/ PDY mensuplarınca, 21-23 Eylül 2016’da ekonomik alanda Türkiye’yi zor duruma düşürecek gelişme olacağının konuşulduğu belirtiliyor. Moody’s’in not indirimini kastedip kastetmedikleri bilinmez’ diye konuştu.
‘DURMAK YOK, REFORMLARA DEVAM’
Başbakan Yardımcısı Şimşek de reyting kuruluşlarına verilecek en iyi cevabın, yapısal reformları daha da hızlandırmak ve mali disiplini korumak olduğunu belirterek, ‘Durmak yok reformlara devam. Türkiye’nin temelleri sağlam. Ekonomimiz şoklara karşı dirençlidir’ dedi.
‘YAPISAL REFORMLARA DEVAM’
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluş Moody’s’in aldığı bu kararın, objektiflikten uzak ve siyasi değerlendirmeler içermesi güçlü bir olasılık. Bu karara rağmen biz, ülkemize ve ekonomimize güveniyor ve bu şoku da atlatarak yolumuza devam edeceğimize inanıyoruz. Ülkemize düşen, ekonomimiz için gerekli olduğuna inandığımız yapısal reformları kararlılıkla ve hızlı bir şekilde hayata geçirerek, tüm dünyaya en güzel cevabı bu şekilde vermek olmalı.
‘TANKLA, TÜFEKLE YAPAMADILAR…’
Tankla tüfekle yapamadılar, kalemle, notla yapmaya çalışıyorlar. Moody’s in açıklaması, Türkiye’nin gerçeklerinden uzak bir karar. Türkiye ihracatta, büyümede birçok ülkeden iyi durumda. Hükümetin aldığı yeni önlemler ve teşvikler yatırımı, üretimi ihracatı destekler nitelikte. Yabancı yatırımcıların ilgisini Türkiye’ye çekecek yatırım ortamının desteklendiği bir zamanda, Türkiye’nin notunu indirmek hiç doğru değil.
‘PEK ÇOK ÜLKEDEN İYİ DURUMDAYIZ’
Karardaki gerekçeler Türkiye’nin ekonomik gidişatını yansıtmıyor. Bu karar objektif bir karar değil. Türkiye’nin makroekonomik göstergelerinde bir bozulma yok. Kamu maliyesi son derece sağlam. Bütçede ilk 8 ayda fazla verirken, AB tanımlı kamu borç stokunun GSYH’ye oranı ise yüzde 32.3 ile şimdiye kadarki en düşük seviyeye geriledi. İhracatta pek çok ülkeden iyi durumdayız. Cari açık tehlike bölgesinden uzakta.