İş davalarında "zorunlu arabuluculuk" tartışması
Zorunlu arabuluculuk düzenlemesinin bu hali ile beklenen menfaati sağlamasından çok uygulamada yeni sorunlar doğuracağı açıktır.
zmir Barosu Yönetim Kurulu Üyesi Gonca Arkoç, İş Mahkemeleri Kanun Tasarısı Taslağıyla getirilmesi planlanan "zorunlu arabuluculuk" uygulamasının iş yargısına yeni yükler getireceğini savundu.
Baronun İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Komisyonu'ndan sorumlu yönetim kurulu üyeliği görevini yürüten Arkoç, Adliye'de yaptığı açıklamada, işçi alacağı ve işe iade talebiyle açılacak davalarda dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurmanın zorunlu hale getirileceğini ifade etti.
Bu zorunluluğun yerine getirilmemesi halinde açılacak davaların dava şartı eksikliğinden reddedilmesine yönelik bazı düzenlemelerin gündemde olduğunu kaydeden Arkoç, tasarının 3. maddesiyle getirilmek istenen zorunlu arabuluculuğun "adaletsiz, hakkaniyetsiz ve hak arama özgürlüğüne aykırı" olduğunu savundu.
Arabulucuya gitmeden doğrudan dava açan bir işçiye, süre verilerek noksanlığı tamamlama olanağı tanınmadan, başvurusunun "dava şartı yokluğundan" reddedilmesi ve yargılama giderlerinin yüklenmesinin usul hükümlerine aykırı olduğunu ileri süren Arkoç, işçinin böyle bir zorunluluğa tabi tutulmasının hakkaniyetli bir çözüm olmadığını iddia etti.
Zorunlu arabuluculukta ısrar edilmesi halinde vekil ile temsil zorunluluğunun da getirilmesi gerektiğini ifade eden Arkoç, "İş hukuku uyuşmazlıklarında zorunlu arabulucuya gidilmesi kabul edilemez. Arabuluculuğun gönüllü olması bir yere kadar kabul edilebilir. Kaldı ki Arabuluculuk Kanunu'nda da gönüllülük esas alınmıştır." dedi.
SENDİKALARA ETKİSİ
Toplu İş Sözleşmesi'nden kaynaklanan alacaklarda da arabuluculuk zorunluluğu getirilmesinin sendikaların işçinin hak ve menfaatlerini koruyup geliştirme görevlerini sekteye uğratacağını, sendikaları giderek işlevsizleştireceğini iddia eden Arkoç, şöyle konuştu:
"İş yükünü hafifletmek amacıyla getirilmesi planlanan bu uygulamanın, iş yargısına yeni yükler getirmesi kaçınılmazdır. Zorunlu arabuluculuk düzenlemesinin bu hali ile beklenen menfaati sağlamasından çok uygulamada yeni sorunlar doğuracağı açıktır."
Açıklamanın ardından İzmir Barosu Başkanı Aydın Özcan ve bazı avukatlar, komisyonun görüşlerini içeren metni PTT Adliye Şubesi aracılığıyla Adalet Bakanlığına gönderdi.