EYT, komisyonda görüşülmeye devam ediliyor!
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeleri içeren Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'nin görüşmeleri sürüyor.
Teklifin tümü üzerinde söz alan CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, "Sandık korkusu olmasaydı EYT'nin getirilmesi mümkün değildi." dedi.
Söz konusu EYT düzenlemesi ile yeni mağduriyetlerin ortaya çıkacağını söyleyen Ağbaba, "Kanun teklifinde Bağ-Kur'larının tescil sorunu, 9 bin gün prim ödeme eşitsizliği, çırak ve stajyerlerinin SSK başlangıç talepleri yok. Bir gün bile olsa kademeli emekliliğe takılanların sorunlarıyla ilgili düzenleme yok; yani insanlar bir günlük farkla 17 yıl daha fazla çalışmaya devam edecek. Bu düzenlemeye 'mağduriyete takılanlar' teklifi diyebiliriz. Teklifi, 'prime, staja, kademeli emekliliğe, depreme, Bağ-Kur tescile takılanlar' diye de adlandırabiliriz." ifadelerini kullandı.
Teklifle "5795'e çıkan prim sorununun ortaya çıkacağını" söyleyen Ağbaba, şöyle devam etti:
"Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, 'Prime takılanlar olmayacak' dedi. Şimdi bu sözü nereye koyacağız? İnsanlar 5000 gün prim yerine 5975 gün prime kadar emekli olmak zorunda kalacaklar. İnsanlara hayaller kurdurdunuz ama bu kanun teklifi insanların 5975 gün yani 2 yıl 7 ay daha beklemelerini gerektiriyor. İnsanlar sizlere güvendi, aralık ayında eksik prim günü için borçlandı; kimi kredi çekti kimi arabasını sattı ama şimdi insanların umutlarıyla oynanmış durumda. Yıllardır emeklilikte yaşa takılan çalışanlar şimdi de Cumhur İttifakı'nın prim oyununa takıldı. 7 aydır kamuoyundan neden sır gibi saklandığı anlaşılıyor. Burada bir alicengiz oyunu olduğunu görüyoruz. Kanun teklifinin bu haliyle kabul edilmesi mümkün değil. Emeklilik hakkı için kademeli prim sistemi kabul edilemez."
Çözüm yarım yamalak
HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, EYT'lilerin, 24 yıldır mücadeleyi sürdürdüğünü dile getirdi.
AK Parti ve MHP'nin "kademeli prim şartında ısrarcı olması durumunda EYT'lilerin, kısmi bir başarıyla karşı karşıya kalacağını" ifade eden Paylan, "Bir sorunu çözerken mutlaka bir sorun alanı bırakıyorsunuz. Tam çözüm yok çünkü 'O insanlar mücadelelerine devam etsinler, seçimden sonra bakarız' gibi yarım yamalak bir çözüm üretiyorsunuz." değerlendirmesini yaptı.
EYT'lilerin, "8 Eylül 1999 öncesi hangi şartlarda emekli oluyorsak aynı şartlarla emekli olmak istiyoruz" dediğini belirten Paylan, "8 Eylül 1999 öncesi kadınlarda 20, erkekler 25 yıl tamam ancak 5000 olan prim ödeme gün sayısını 5975 güne çıkarıyorsunuz. Bu bir skandal." ifadesini kullandı.
İYİ Parti Erzurum Milletvekili Muhammet Naci Cinisli, teklifin, milyonlarca vatandaşın beklediği bir soruna çare niteliğinde olmadığını söyledi.
"Yeni mağdurlar yaratan bir teklifle karşı karşıya olduklarını" savunan Cinisli, "Milletin karşısında hiçbir siyasi duramaz. Bunun en özel örneğini yaşıyoruz." dedi.
Cinisli, yıllardır EYT'nin karşısında olduğunu söyleyen siyasilerin, seçime üç gün kala bu hakkı iade edeceklerini söylediğini dile getirdi.
Prim gün sayısı konusunda hayal kırıklığı yaşayanlar ile deprem mağdurlarının da kapsama alınmasını isteyen Cinisli, teknik sıkıntılara kulak verilerek, teklifin komisyon aşamasındayken daha geniş kitlelere hitap edecek şekilde değiştirilmesini talep etti.
Yaşa takılmayı kaldırıyoruz
MHP Konya Milletvekili Mustafa Kalaycı da yaklaşık 5 milyon EYT'linin yaş sorununun çözüleceğini belirterek, "Bunun takdir edilmesi lazım. 'Emeklilikte Yaşa Takılan' diyoruz, bu düzenlemeyle yaşa takılmayı kaldırıyoruz." dedi.
Düzenlemenin takdir edilmesi ve "Allah razı olsun" denilmesi gerektiğini vurgulayan Kalaycı, şöyle devam etti:
"Düzenlemenin nasıl sulandırılmaya, sabote edilmeye çalışıldığını; kimin iyi niyetli ve samimi olduğunu kimin istismar siyaseti izlediğini görüyoruz. EYT'lilerin sevincini ve memnuniyetini zedeleme, düzenlemeyi değersizleştirme çabası sarf edenleri görüyoruz. Algı operasyonu yapılmaya çalışılıyor. 'Maaş düşecek' deniyor. Maaş hesabında hiçbir değişiklik yok, aynı emekli aylığı bağlama sistemi devam ediyor. SGK mevzuatını bilenler, bunun olmayacağını çok iyi bilirler.
'8 Eylül ve öncesini kapsıyor, 9 Eylül'deki mağdur, bunu 31 Aralık 1999'a çekelim' deniyor. Bunun önünü alamayız. 'Maaşlar mayısta bile alınamayacak' deniyor. Burada maksat samimiyet değil. SGK ile defalarca görüştüm, kurum artık teknolojik altyapıya sahip. Kurum yetkilileri, 'Düzenleme bu ay yapılsın, mart ayında bağlayacağız' diyor. Hal böyleyken neden kafa karıştırılmak isteniyor, anlamak mümkün değil."
Sosyal güvenlik sistemine yönelik bazı sorun ve beklentilerin olduğunu, MHP olarak bunları zaman zaman dile getirdiklerini anlatan Kalaycı, "Bağ-Kur'luların durumu, 9000 gün prim meselesi: Bağ-Kur'lu yanında çalıştırdığı kişiden daha çok prim ödüyor. Ama bu, bu kanunla getirilen bir şey değil. Bağ-Kur kurulduğu günden beri durum bu. Bunun düzeltilmesi lazım, bunu söylüyoruz. Staj ve çıraklık sürelerinin hizmetten sayılması konusu. Bu da MHP olarak beyannamelerimizde yer verdiğimiz bir konu. Bunların ayrı değerlendirilmesi lazım. İnşallah sıra bunlara da gelecek. 2000 öncesi vergi mükellefiyeti olmayanların, bu süreleri borçlanabilmesi konusu. Bu da önemli. Bunlar sosyal güvenlik sistemi içinde yaşanan bazı sorunlar ve bir kısım haklı beklentiler ve talepler. Bunlarla ilgili düzenlemeler gelecekte mutlaka yapılır." açıklamasını yaptı.
Teklifle, emekli olduktan sonra aynı iş yerinde 10 gün içinde tekrar işe başlayan bütün çalışanlar için yüzde 5 destek primi verileceğini hatırlatan Kalaycı, "10 günü yetersiz görüyoruz, artırılması lazım; 1 aylık bir süre uygun olur. Bu yükü çekecek olan SGK çalışanları gerçekten geceli gündüzlü çalışacak. Bunu biliyoruz, bir yandan EYT diğer yandan yapılandırma. Sayın Cumhurbaşkanımızın bu konuda fazla çalışmayla ilgili bir tasarrufu olacağı yönünde bize gelen bilgi var." dedi.
Çözümü için öncülük ediyoruz
AK Parti Ankara Milletvekili Orhan Yegin de AK Parti siyasi hayatta yokken çıkarılan bir kanunla oluşan EYT sorununun, "AK Parti tarafından üretilen bir problem" olduğu iddiasını sürekli duyduklarını, bu konuda kendilerine haksızlık yapıldığını söyledi.
Bu meselenin çözümü için Cumhur İttifakı olarak öncülük ettiklerini ve düzenlemeyi Meclise getirdiklerini vurgulayan Yegin, şunları kaydetti:
"Bugün bu teklifi 'seçim yatırımı yapıyorlar' noktasına getiriyorlar. Biz iktidarız, ağzımızdan çıkan her cümleyi vatandaş dikkatle takip eder. Siyaset kurumu olarak hepimizin kuracağı her cümle vatandaşta umut doğurur. Bu meseleler her yönüyle tartışılmadan, 'Şöyle yapacağız, böyle yapacağız, şu şekilde çözüyoruz' dediğimizde vatandaş çözüleceğini umar, çözülmediği her gün vatandaş için umutsuzluktur, vatandaş için mağduriyettir; asıl mağduriyet de işte budur. Bu yüzden buna neden olmayalım. İyi tartışalım, sosyal güvenliğe ilişkin meseleleri ancak istişareler tamamlanıp gerçek bir çözüm metni, mutabakat metni ortaya çıktığında vatandaşa hep beraber 'İşte şu minvalde meseleyi çözeceğiz' diyelim."