Akdeniz'in dibi çölleşiyor

Akdeniz'de 5 bin yıldan fazla süredir varlığı bilinen ve adını mitolojideki 'Deniz Tanrısı' Poseidon'dan alan 'Akdeniz'in Amazon Ormanları' Posidonia Çayırları, teknelerin çıpa ve zincirleri nedeniyle yok oluyor.

Akdeniz'in akciğerleri, kileri, yavru hayvanlar için bakımevi, yüzlerce deniz canlısı türünün ürediği bir sığınak olan ve deniz dibi erozyonunu önleyen çayırlar yok oluyor. Deniz tabanında 30 metre derinliğe kadar inen ve kıyı ekosisteminde çok önemli yer tutan çayırlar, Antalya bölgesinde Sıçan Adası, Kemer Ayışığı Koyu ve Kekova'da büyük tahribata uğrarken, bilim adamları Akdeniz'in dibinde 'çölleşme' başladığı uyarısını yapıyor.

AKDENİZ'İN CİĞERLERİ YOK OLUYOR

Akdeniz Üniversitesi (AÜ) Sualtı Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Doç.Dr. Mehmet Gökoğlu, sadece Akdeniz'e özgü olan ve Akdeniz'in 'Amazon Ormanları' olarak bilinen 5 bin yaşından daha eski Posidonia Çayırları'nın can çekiştiğini belirtirken, Posidonia Çayırları'nın deniz dibi erozyonu önleyen kök yapısına sahip olduğunu söyledi. Gökoğlu şunları söyledi: Biyolojik olarak köklü bitki olduğu için deniz içine atılan atıkları kendine besin olarak kullanıp denizi temizliyor. Oksijen üretiyor. Amazon Ormanları'nın görevi neyse o da deniz dibinde aynı görevi yapıyor. Akdeniz'in akciğerleri konumunda.

'ÇIPA VE ZİNCİRLER MAHVEDİYOR'

Doç.Dr. Gökoğlu, şunları aktardı:

'Boyu 1 metre civarında olan Posidonia Çayırları'nın deniz suyunu temizlediği gibi, diğer bazı canlıların besinini de oluşturuyor. Özellikle koylarımız bitmiş durumda. Kemer Ayışığı Koyu'na daldığımda vicdanım sızlıyor. Çıpa ve zincirler bu çayırları mahvetmiş. Kekova ve Sıçan Adası da aynı durumda. Bütün çıpa atılan yerlerde tahribat had safhada. Türkiye kıyılarında en çok görülen yer Akdeniz bölgesi. Bu tür nesli azalan veya tükenen, korunması gereken türlerden biri olarak kırmızı listede. Ülkemizde çıkarılması, alınması, yolunması yasak.'

Denize çıpa atılmadan tonozlama ya da kazıklama sistemi ile bu türün korunabileceğini vurgulayan Doç.Dr. Gökoğlu, 'Bir beton blok yaparsınız, şamandırayı atarsınız ve tekne gelir oraya bağlanır. Ülkenin değerlerini kaybetmemek lazım. Ne yazık ki dalış yaptıran dalış tekneleri de buna dikkat etmiyor ve aşağıda ne tahribat yaptığını bilmiyor' dedi.

ÇÖLLEŞME BAŞLADI

Akdeniz'de 600'e yakın balık türü ve binlerce deniz canlısı bulunduğunu kaydeden Doç.Dr. Gökoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

'Posidonia Çayırları'nın yok olmasıyla Akdeniz'in dibinde çölleşme başladı. Balık türlerinde de azalma olacak. Çünkü bu çayırların arasında saklanıp, bunlarla beslenen balık türleri bu tahribattan etkilenecek. Ayrıca bu çayırlar erozyonu önlüyor. Eğer deniz dibinde bir erozyon olursa dipteki ana tabaka başka yöne kayacak.'